Już na kilka dni przed europejskim „Doomsday” 22 lipca , kiedy to planowany 10-dniowy rosyjski remont kluczowego gazociągu Nord Stream do Niemiec ma się zakończyć – ale co zostało podważone, biorąc pod uwagę niedawno, że Gazprom powiedział, że nie może już dłużej gwarantować swojego „dobrego funkcjonowania” ze względu na wcześniejsze zatrzymanie kluczowych turbin w Kanadzie w związku z sankcjami – rosyjski gigant energetyczny zadeklarował Siłę Wyższą jednemu z głównych europejskich klientów.
Mówiąc najprościej, Gazprom zadeklarował nadzwyczajne i ekstremalne okoliczności unieważnienia wszystkich zobowiązań umownych wobec tego klienta, a tym samym gaz przestanie płynąć w nieskończoność, jak donosi Reuters w przełomowym poniedziałkowym wydarzeniu „Rosyjski monopolista eksportu gazu Gazprom ogłosił siłę wyższą na dostawy gazu do Europy przynajmniej jednemu dużemu klientowi od 14 czerwca, zgodnie z listem, do którego dotarł Reuters. List jest datowany na 14 lipca. „Powiedział, że środek siły wyższej, klauzula przywoływana, gdy firma zostaje uderzona przez coś, co jest poza jej kontrolą, obowiązuje od dostaw rozpoczynających się 14 czerwca” – pisze Reuters.
W liście przywołano „nadzwyczajne” okoliczności pozostające poza kontrolą firmy, kontynuuje Reuters , powołując się na źródło mówiące, że klientem, o którym mowa, są Niemcy za pośrednictwem gazociągu Nord Stream 1.
Bloomberg również potwierdza:
- GAZPROM WYSŁAŁ POWIADOMIENIE O SIŁY WYŻSZEJ DO CO NAJMNIEJ 3 KUPUJĄCYCH
- POWIADOMIENIE O SIŁY WYŻSZEJ GAZPROMU DOTYCZY PRZEPŁYWÓW OD 14 CZERWCA
- UNIPER MÓWI, ŻE OTRZYMAŁ LIST Z EKSPORTU GAZPROMU, W KTÓRYM SPÓŁKA Z POWSTANIEM DOCHODZI SIŁY WYŻSZEJ ZA PRZESZŁE I BIEŻĄCE NIEDOSTAWY W DOSTAWACH GAZU
- UNIPER: UWAŻAMY, ŻE JEST TO NIEUZASADNIONE I FORMALNIE ODRZUCILIŚMY ROSZCZENIE NA TEMAT SIŁY WYŻSZEJ
Jak szczegółowo opisaliśmy, władze niemieckie podjęły ostatnio bezprecedensowe kroki w oczekiwaniu na trwałe zatrzymanie rosyjskiego gazu, zasadniczo przyciemniając światła w całym kraju – co obejmowało wszystko, od ograniczania ciepłej wody, przez zamykanie basenów, aż po dosłownie ściemniające się miejskie światła uliczne, gdy wkroczyły na scenę „alarmową” nad kurczącą się podażą.
Jak pokazał poniedziałkowy poranny wzrost cen ropy (poniżej: kontrakty terminowe na ropę WTI za wrzesień), oferta cenowa ropy będzie silna , im dłużej utrzyma się siła wyższa, biorąc pod uwagę, że firmy użyteczności publicznej i sektor produkcyjny będą prawdopodobnie dążyć do przejścia na ropę z gazu . …
Wygląda na to, że pismo deklarujące prawne zwolnienie z zobowiązań w zakresie dostaw sięgające 14 czerwca jest przygotowywane do podjęcia ostatecznych działań w dniu 22 lipca, a mianowicie, że operacje gazociągu prawdopodobnie pozostaną zawieszone po wyznaczonym terminie ponownego uruchomienia/dostawy online.
W analizie z początku tego miesiąca (dostępnej dla profesjonalnych abonentów) ekonomiści UBS przedstawili szczegółową wizję tego, co widzą, jeśli Rosja wstrzyma dostawy gazu do Europy: obniżyłoby to zyski przedsiębiorstw o ponad 15%. Wyprzedaż rynkowa przekroczyłaby 20% w Stoxx 600, a euro spadłoby do 90 centów. Pogoń za bezpiecznymi aktywami doprowadziłaby rentowności niemieckich bundów do 0%, napisali.
„Podkreślamy, że te prognozy należy postrzegać jako przybliżone przybliżenia, a nie jako gorszy scenariusz” – napisał Arend Kapteyn, główny ekonomista UBS.
„Możemy łatwo wyobrazić sobie zakłócenia gospodarcze, które prowadzą do bardziej negatywnych wyników wzrostu”.
Dla pewności, rynki już wyceniają część szkód, począwszy od euro, które od tego miesiąca było notowane na świeżo od dwóch dekad najniższym poziomie i dotknęło parytetu z dolarem, czego nie robiło się od 2002 roku.
Tymczasem Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) z siedzibą w Paryżu wciąż znajduje się w tym „kryzysie czerwonego alertu” dla Europy, dziwnie skoncentrowana na reagowaniu na sytuację kryzysową w sposób „zgodny z ambicjami klimatycznymi UE” … tak jak Niemcy i inne europejskie populacje wyraźnie wkraczają w niezwykle trudną zimę, delikatnie mówiąc.
Z nowego raportu MAE : Po wielu miesiącach znaków ostrzegawczych, ostatnie działania Rosji mające na celu ograniczenie przepływu gazu ziemnego są czerwonym alarmem dla UE – którego fragment znajduje się poniżej…
* * *
Świat przeżywa pierwszy w historii prawdziwie globalny kryzys energetyczny. A jak ostrzega Międzynarodowa Agencja Energii od wielu miesięcy, sytuacja jest szczególnie niebezpieczna w Europie, która znajduje się w epicentrum zawirowań na rynku energii. Szczególnie martwią mnie nadchodzące miesiące.
Kryzys gazowy w Europie narasta od dłuższego czasu, a rola Rosji w nim od początku była jasna. We wrześniu 2021 r. – pięć miesięcy przed rosyjską inwazją na Ukrainę – MAE wskazała, że Rosja uniemożliwia dotarcie znacznej ilości gazu do Europy. W styczniu podnieśliśmy alarm dalej , podkreślając, że duże i nieuzasadnione redukcje dostaw do Europy przez Rosję tworzyły „sztuczną szczelność na rynkach” i podbijały ceny dokładnie w tym samym czasie, w którym narastały napięcia na Ukrainie.
Po tym, jak 24 lutego Rosja dokonała inwazji na Ukrainę, nikt w Europie ani poza nią nie mógł mieć złudzeń co do zagrożeń związanych z rosyjskimi dostawami energii. Zaledwie tydzień po rozpoczęciu inwazji MAE opublikowała nasz 10-punktowy plan zmniejszenia zależności Unii Europejskiej od rosyjskiego gazu ziemnego , określający praktyczne działania, jakie może podjąć Europa. Podkreślił potrzebę maksymalizacji dostaw gazu z innych źródeł; przyspieszyć rozmieszczenie energii słonecznej i wiatrowej; jak najlepiej wykorzystać istniejące źródła energii o niskiej emisji, takie jak odnawialne źródła energii i energia jądrowa; zwiększenie efektywności energetycznej w domach i firmach; i podejmij kroki, aby oszczędzać energię, przykręcając termostat.
