Mimo przekonań religijnych, każdy obywatel ma obowiązek podjąć działania na rzecz swojego kraju w przypadku ogłoszenia mobilizacji lub wybuchu wojny – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
POLECAMY: Mobilizacja wojskowa 2023 – Wojsko powołuje rezerwistów z całego kraju
Sprawa mężczyzny, który odmówił wykonywania obowiązkowych świadczeń osobistych związanych z obroną RP na wypadek mobilizacji lub wojny, ze względu na swoje przekonania religijne, została poddana rozpatrzeniu przez Naczelny Sąd Administracyjny. Świadczenia te obejmowały natychmiastowe stawienie się w wyznaczonym miejscu w celu przeprowadzenia ewakuacji ludzi, na mocy ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP.
Mężczyzna, będący Świadkiem Jehowy, uargumentował, że decyzja wojewody nakładająca na niego obowiązek wykonywania świadczeń osobistych związanych z obroną RP w przypadku mobilizacji lub wojny, jest sprzeczna z jego sumieniem oraz zasadami moralnymi wyznawanymi przez niego jako członka tej społeczności religijnej. Jego skarga została odrzucona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, co skłoniło go do złożenia odwołania do Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA wydał ostateczny wyrok i oddalił skargę mężczyzny.
Konflikt wartości
Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że mężczyzna nie może być zwolniony z obowiązku wykonywania świadczeń osobistych związanych z obroną RP, nawet jeśli jest to sprzeczne z jego sumieniem oraz wyznawanymi zasadami moralnymi i duchowymi. NSA zwrócił uwagę, że spór dotyczy konfliktu między obowiązkiem, który został nałożony na obywatela zarówno przez ustawę, jak i Konstytucję, a przekonaniami i sumieniem, które również są chronione przez przepisy najwyższego aktu prawnego i akty międzynarodowe.
Oba sądy stwierdziły, że ustawa o powszechnym obowiązku obrony RP nie przewiduje możliwości zwolnienia osoby z realizacji zadania, gdy ta osoba powołuje się na prawo odmowy działania sprzecznego z własnym sumieniem. Naczelny Sąd Administracyjny przypomniał, że nawet międzynarodowe standardy pozwalają na korzystanie z prawa do sprzeciwu sumienia (nazywanego czasem klauzulą sumienia) jedynie w ramach prawa krajowego.
NSA powołał się na zasadę proporcjonalności konstytucyjnej, która pozwala na rozstrzyganie konfliktów między różnymi wartościami chronionymi przez prawo. Jest to szczególnie ważne w przypadku, gdy ingerencja ustawodawcy w jedną wartość nadmiernie ogranicza inną. NSA zaznaczył, że ochrona wolności sumienia i wyznania nie jest nieograniczona i nie dotyczy każdego przypadku konfliktu między przekonaniami a obowiązkiem wynikającym z prawa. W tym konkretnym przypadku, pomimo doświadczanego przez skarżącego konfliktu przekonań, nie ma wystarczających przesłanek, aby stwierdzić, że sytuacja ta zagraża jego tożsamości i integralności uformowanej przez sumienie i religię.
Sąd doprecyzował, że stosowanie zasady proporcjonalności jest konieczne w państwie prawa, zwłaszcza w przypadkach, gdy konieczne jest ograniczenie pewnych wolności ze względu na bezpieczeństwo kraju. W tym celu ustawy o obronie RP nakładają obowiązki na organy władzy i administracji rządowej lub samorządowej oraz na obywateli. Sąd podkreślił, że nakładanie takich obowiązków musi być zgodne z zasadą proporcjonalności, aby uniknąć nadmiernego ograniczenia wolności jednostki.
Drogi czytelniku przypominamy, że wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.
Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, że jest już w sytuacji bez wyjścia.
Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
Podstawa Prawna: Sygnatura akt: III OSK 2062/21
