Nowe przepisy dotyczące limitów płatności gotówkowych dla osób prywatnych mają zacząć obowiązywać od początku 2024 roku. Niemniej jednak, choć nowe przepisy nie weszły jeszcze w życie, w Sejmie pojawił się już projekt uchylenia tych przepisów.
Projekt ustawy o uchyleniu ograniczeń w przyjmowaniu i dokonywaniu płatności gotówkowych ma na celu zniesienie wprowadzonych limitów płatności dla osób prywatnych, czyli możliwości dokonywania jednorazowych płatności gotówkowych powyżej 15 tys. zł brutto.
Projekt ten argumentuje, że limity te naruszają wolność obrotu i wolność decydowania o swoich środkach finansowych przez obywateli, a także wpływają negatywnie na rynek usług finansowych.
Planowane limity przy płatności gotówką
W Polsce pojawiły się nowe przepisy ograniczające płatności gotówkowe. Przedsiębiorcy będą mieli możliwość dokonywania jednej transakcji gotówkowej tylko do kwoty 8 tys. zł brutto, podczas gdy dotychczasowy limit wynosił 15 tys. zł brutto. Ponadto, po raz pierwszy w historii wprowadzono również limity dla osób prywatnych – osoby te będą mogły dokonywać jednorazowo płatności gotówkowych do kwoty 20 tys. zł brutto.
Te zmiany w przepisach pojawiły się w ramach Polskiego Ładu, czyli programu rządu, który ma na celu przyspieszenie rozwoju Polski. Wprowadzenie tych przepisów zostało jednak dwukrotnie odroczone. Ostatecznie, mają one wejść w życie 1 stycznia 2024 roku, ale nawet to jest niepewne.
Ograniczenie płatności gotówkowych ma na celu przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy i unikaniu płacenia podatków. Przepisy te mają ułatwić kontrolowanie transakcji finansowych i zapobiec nielegalnym praktykom. Dzięki temu ograniczeniu, organy państwowe będą w stanie łatwiej śledzić przepływ gotówki, a w konsekwencji będą mogły szybciej wykrywać nieprawidłowości.
Ograniczenie płatności gotówkowych może być jednak kłopotliwe dla niektórych przedsiębiorców i klientów. Niektórzy przedsiębiorcy będą musieli zmienić swoje metody płatności, na przykład wprowadzić nowe urządzenia do płatności kartami, co może być kosztowne. Klienci natomiast, którzy są przyzwyczajeni do dokonywania dużych płatności gotówkowych, będą musieli znaleźć alternatywne metody płatności.
Ostateczne wprowadzenie nowych przepisów stoi pod znakiem zapytania, ponieważ wymaga to przeprowadzenia szeregu zmian w systemach finansowych i przygotowania przedsiębiorców i klientów do nowych zasad płatności. Jednakże, jeśli przepisy te zostaną wprowadzone, będą stanowić ważny krok w kierunku poprawy przejrzystości i bezpieczeństwa transakcji finansowych.
Polacy chętnie płacą bezgotówkowo, ale chcą mieć wybór
W badaniu przeprowadzonym na zlecenie firmy Tavex w grudniu 2022 i styczniu 2023 na pytanie: jaką formę płatności preferujesz, dokonując zakupu w lokalach handlowo-usługowych, 32 proc. Polaków wybrało gotówkę. Ważny jest tu wiek – najniższy udział fizycznego pieniądza jako głównej formy płatności widoczny jest w najmłodszych grupach respondentów, czyli 18-24 lata (5 proc.) oraz 25-34 lata (17 proc.).
Im wyższy wiek respondentów, tym większa sympatia do papierowego pieniądza. Preferuje go 37 proc. osób w wieku 35-44 lata i aż 43 proc. badanych w grupie 44-54 lata. W pozostałych przedziałach wiekowych 55-65+ udział gotówki oscyluje w okolicach 40 proc. Jest więc ona szczególnie istotna dla starszych Polaków, dla których technologia płatności bezgotówkowych stanowić może przeszkodę.
Bezpieczeństwo danych osobowych (21 proc. badanych) i ryzyko awarii systemu płatniczego to argumenty, na jakie często wskazują Polacy jako powód dlaczego warto nosić przy sobie gotówkę. Są nimi również: poczucie niezależności (21 proc.) oraz lepsza kontrola wydatków (35 proc.).
