Planowane zmiany emerytalne mają na celu umożliwienie większej liczbie osób przejścia na wcześniejsze emerytury przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Obecnie przepisy dotyczące wcześniejszych emerytur obejmują tylko określone zawody, ale rząd dąży do tego, aby takie świadczenia były bardziej dostępne. Trwają prace nad wprowadzeniem zmian, które mogą wpłynąć na ten obszar.
Obecnie powszechny wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Istnieją jednak pewne zawody, które mają uprawnienia do wcześniejszych emerytur, nazywanych emeryturami pomostowymi. Regulacje dotyczące tych emerytur są bardzo restrykcyjne.
Rząd dąży do zmiany tego systemu, aby umożliwić większej liczbie osób wcześniejsze przechodzenie na emerytury. Planowane reformy mogą obejmować poszerzenie katalogu zawodów, które będą kwalifikować się do wcześniejszych emerytur, oraz zmianę zasad dotyczących wieku i wymaganego stażu pracy. Celem tych zmian jest stworzenie bardziej elastycznego i dostosowanego do indywidualnych potrzeb systemu emerytalnego.
Emerytury pomostowe. Jakie są warunki?
Emerytura pomostowa jest dostępna dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze na pełny etat. Aby zakwalifikować się do emerytury pomostowej, konieczne jest spełnienie kilku warunków.
Osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową musi mieć ukończone co najmniej 55 lat (dla kobiet) lub 60 lat (dla mężczyzn). Ponadto, musi wykazać, że pracowała przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Wymagany jest również minimalny staż ubezpieczeniowy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, obejmujący zarówno okresy składkowe, jak i nieskładkowe.
Ważnym warunkiem jest również wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 roku, a także po 31 grudnia 2008 roku, zgodnie z wymienionymi zawodami określonymi w ustawie dotyczącej emerytur pomostowych.
Praca w szczególnych warunkach odnosi się do zawodów wykonywanych pod ziemią, na wodzie, pod wodą lub w powietrzu w ekstremalnych warunkach mikroklimatycznych, takich jak ekstremalne temperatury. Na liście zawodów kwalifikujących się do emerytur pomostowych znajdują się między innymi rybacy morscy, piloci i personel pokładowy, operatorzy żurawi, członkowie zespołów ratownictwa medycznego oraz tancerze zawodowi. Kluczowym terminem jest 1 stycznia 1999 roku. Ten zapis, który od dłuższego czasu obowiązuje w przepisach, oznaczał, że emerytury pomostowe mają charakter wygasający, czyli kolejne roczniki nie mogą już z nich skorzystać, nawet jeśli wykonują pracę wymagającą wysiłku fizycznego.
Warto podkreślić, że emerytura pomostowa jest ograniczona do określonych zawodów i wymaga spełnienia surowych kryteriów. Obecnie toczą się debaty i dyskusje na temat reformy systemu emerytalnego, w tym również dotyczące rozszerzenia możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę dla innych grup zawodowych.
Emerytury pomostowe. Znika kluczowy warunek
Co się zmieni? Otóż projekt ustawy, który został w uchwalony w Sejmie zakłada, że ten charakter wygasający zostanie zniesiony. Na emeryturę pomostową będą mogły przechodzić także te osoby, które w późniejszych latach wykonywały pracę w trudnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Związkowcy o to zabiegali od bardzo wielu lat. Nowe przepisy mogą wejść w życie od 2024 r.
Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli. Kto może skorzystać?
W parlamencie toczą się prace nad przepisami, które pozwolą przechodzić na emerytury
Po pierwsze: możliwość skorzystania z wcześniejszych emerytur będą mieć nauczycie, którzy rozpoczęli pracę przed 1 stycznia 1999 r. na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego.
Po drugie: trzeba będzie mieć udokumentowany okres składkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat „pracy przy tablicy”.
Po trzecie: nauczyciele będą mogli odchodzić rocznikami. I tak od:
• 1 września 2024 r. na wcześniejszą emeryturę będą mogli przejść nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 r.;
• 1 września 2025 r. – nauczyciele urodzeni po 31 sierpnia 1966 r., a przed 1 września 1969 r.;
• 1 września 2026 r. – nauczyciele urodzeni po 31 sierpnia 1969 r.
Emerytury dla nauczycieli. Ile wyniesie wczesne świadczenie?
Planowana reforma emerytalna dla nauczycieli przewiduje możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę, jednak z pewnymi ograniczeniami. Nauczyciele muszą być świadomi, że wcześniejsza emerytura będzie obliczana tak samo, jak gdyby przechodzili na nią w wieku standardowym. Oznacza to, że zgromadzone środki emerytalne w ZUS zostaną podzielone przez przewidywany czas dalszego życia, wyrażony w miesiącach. Im wcześniej nauczyciel zdecyduje się na wcześniejszą emeryturę, tym niższe będzie otrzymywanie świadczenie. Niemniej jednak, minimalne świadczenie emerytalne dla nauczycieli nie może być niższe niż obecnie obowiązujące 1588,44 zł brutto.
Według obliczeń przedstawionych przez resort edukacji, kobiety, które zdecydują się na wcześniejszą emeryturę w wieku 53 lat, mogą oczekiwać świadczenia w wysokości około 2,3 tys. zł brutto – zatem nie należy spodziewać się zbyt wysokiego świadczenia.
W przypadku wcześniejszej emerytury nauczyciele będą mieli możliwość podjęcia dodatkowej pracy, jednak będą musieli uważać na limity zarobków. Przekroczenie tych limitów może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia emerytalnego przez ZUS. Obecnie, przy dodatkowych dochodach w wysokości 4987 zł, wcześniejsza emerytura jest pomniejszana, a przy kwocie 9261,60 zł – zawieszana. Dodatkowa praca będzie jednak możliwa tylko na pół etatu.
Warto również zaznaczyć, że jeśli nauczyciel chciałby pracować w większym wymiarze godzin lub bez zgody kuratora oświaty, świadczenie emerytalne będzie zawieszone, niezależnie od osiąganych zarobków. Planowana reforma ma wejść w życie od 2024 roku.
Stażowe emerytury. Jakie będą zasady?
W czerwcu rząd Polski podpisał porozumienie z NSZZ Solidarność, co otworzyło drogę do wprowadzenia tzw. emerytur stażowych. Jarosław Kaczyński, lider partii rządzącej, ogłosił, że porozumienie to stanowi przełom w debacie na temat reformy emerytalnej. Planowana reforma może opierać się na projekcie ustawy, który został przedstawiony przez prezydenta Andrzeja Dudę.
Według tego projektu, osoby, które rozpoczęły pracę w młodym wieku, będą miały możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, pod warunkiem posiadania odpowiednio długiego stażu pracy – 39 lat dla kobiet i 44 lata dla mężczyzn. Ponadto, będą musiały posiadać zgromadzony kapitał emerytalny wystarczający do pokrycia co najmniej minimalnego świadczenia emerytalnego. Planowane przepisy dotyczące emerytur stażowych mają być przedmiotem działań legislacyjnych dopiero po przeprowadzeniu wyborów.
Wprowadzenie emerytur stażowych ma na celu uwzględnienie sytuacji osób, które rozpoczęły pracę zawodową w młodym wieku i chciałyby wcześniej zakończyć aktywność zawodową. Obecnie obowiązujący system emerytalny nie zawsze uwzględnia długi staż pracy, co może wpływać negatywnie na wysokość otrzymywanego świadczenia emerytalnego. Emerytury stażowe mają zapewnić sprawiedliwość dla tych osób i umożliwić im wcześniejsze korzystanie z zasłużonego odpoczynku. Wprowadzenie takiej reformy wymaga jednak odpowiednich działań legislacyjnych i konsultacji związanych z systemem emerytalnym oraz finansami publicznymi.
Warto podkreślić, że planowane zmiany w systemie emerytalnym, w tym wprowadzenie emerytur stażowych, będą omawiane po przeprowadzeniu wyborów. Jest to ważne z punktu widzenia procesu decyzyjnego i konsultacji społecznych, które powinny towarzyszyć takim istotnym reformom. Rząd PiS ma zamiar dokładnie rozważyć proponowane rozwiązania i uwzględnić różne aspekty i perspektywy przed podejmowaniem ostatecznych decyzji w tej sprawie.
