Andrzej Duda podpisał ustawę dotyczącą likwidacji użytkowania wieczystego, która umożliwia firmom, osobom fizycznym i spółdzielniom mieszkaniowym wykup gruntów, na których obecnie mają użytkowanie wieczyste. Zmiany obejmują także zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) przy nabyciu pierwszego mieszkania.
Nowe przepisy, wprowadzające zmiany w ustawie o samorządzie gminnym, ustawie o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawie o gospodarce nieruchomościami, ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw, mają na celu umożliwienie nabywcom użytkowania wieczystego gruntów przekształcenia ich na własność. Zmiany obejmują również działania mające przyspieszyć rozwój społecznych agencji najmu (SAN).
Według informacji podanych przez Kancelarię Prezydenta RP, głównym celem ustawy jest umożliwienie nabycia prawa własności użytkownikom wieczystym gruntów, które do tej pory nie były objęte procesem uwłaszczenia na mocy prawa lub decyzji administracyjnej.
Zgodnie z nowymi przepisami, cena nieruchomości nabytej przez użytkownika wieczystego będącego przedsiębiorcą będzie wynosić co najmniej 20-krotność dotychczasowej rocznej opłaty za użytkowanie wieczyste. W przypadku, gdy nieruchomość nie jest wykorzystywana do celów gospodarczych, cena zostanie ustalona na poziomie 20-krotności tej opłaty.
Użytkownicy wieczyści posiadający nieruchomości gruntowe będą mieli możliwość wystąpienia z żądaniem ich sprzedaży na rzecz właściciela w ciągu roku od wejścia w życie nowych przepisów. Wyłączone spod tego roszczenia zostaną grunty, którym użytkowanie wieczyste zostało ustanowione po 31 grudnia 1997 r. oraz grunty należące do Skarbu Państwa i powierzone Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa, Agencji Mienia Wojskowego, Lasom Państwowym czy parkom narodowym.
W przypadku, gdy Skarb Państwa jest właścicielem gruntu, cena wyniesie 20-krotność rocznej opłaty za użytkowanie wieczyste przy jednorazowej płatności lub równowartość 25 rocznych opłat przy płatnościach ratalnych. Samorządy będą miały możliwość przyjęcia tej samej zasady lub negocjowania ceny z nabywcą, pod warunkiem, że cena nie przekroczy rynkowej wartości gruntu.
Nowelizacja ustawy wprowadza także zmiany w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Zakup co najmniej sześciu mieszkań w jednej inwestycji – w jednym budynku lub na jednej nieruchomości gruntowej – będzie objęty 6-procentowym PCC. Natomiast nabycie pierwszego mieszkania będzie zwolnione z tego podatku.
Nowe przepisy przewidują również wspieranie rozwoju społecznych agencji najmu (SAN), które będą pełnić funkcję pośrednika między właścicielami mieszkań do wynajęcia a osobami, które nie mogą sobie pozwolić na wynajem mieszkania w warunkach rynkowych. Zwiększono zakres podmiotów, które mogą prowadzić SAN-y, obejmując wszystkie podmioty wymienione w ustawie o pożytku publicznym. SAN-y będą także miały możliwość dzierżawienia budynków niemieszkalnych, które mogą zostać przekształcone na lokale mieszkalne lub budynki mieszkalne jednorodzinne. Dodatkowo, takie agencje będą mogły ubiegać się o finansowe wsparcie z Funduszu Dopłat w BGK.
Większość zmian w ustawie ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. Natomiast zapisy dotyczące wyższego PCC przy zakupie co najmniej sześciu mieszkań w jednej inwestycji mają obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.
