Od początku 2024 roku w Polsce zacznie obowiązywać nowe prawo, które wprowadza ograniczenia w sprzedaży napojów energetycznych dla osób poniżej 18. roku życia. Zmiana ta jest wynikiem nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym, przyjętej przez Sejm w sierpniu 2023 roku, reagując na rosnące zaniepokojenie dotyczące wpływu tych napojów na zdrowie młodzieży.
Zgodnie z nowymi przepisami, sieci handlowe, takie jak Biedronka, Lidl czy Dino, będą zobowiązane do sprawdzania wieku klientów, którzy chcą nabyć napoje energetyczne zawierające kofeinę i taurynę. Przed dokonaniem zakupu sprzedawcy będą musieli żądać dowodu tożsamości, a jeśli klient nie będzie miał takiego dokumentu lub innej formy potwierdzającej pełnoletność, sprzedaż napoju zostanie odmówiona.
Początkowo planowano wprowadzić te regulacje już od września 2023 roku, ale termin został przesunięty na początek nowego roku. Ważne jest również, że zakaz reklamowania napojów energetycznych w ciągu dnia został odrzucony z powodu sprzeczności z prawem Unii Europejskiej.
Nowe przepisy obejmą również sprzedaż internetową, eliminując napoje energetyczne ze szkół, miejsc pracy i automatów sprzedających w niektórych miejscach.
Za kilka dni napoje energetyczne w Polsce będą dostępne wyłącznie dla osób pełnoletnich. Sklepy, w tym sieci takie jak Biedronka, będą musiały dostosować się do nowych wymogów poprzez przeszkolenie pracowników i wdrożenie odpowiednich procedur weryfikacji wieku klientów.
Ograniczenia kupowania w innych państwach
Pewne kraje wprowadziły różnorodne ograniczenia lub całkowite zakazy dotyczące sprzedaży napojów energetycznych osobom poniżej określonego wieku. Litwa stanowiła prekursora w Unii Europejskiej, wprowadzając w 2014 roku całkowity zakaz sprzedaży tych napojów osobom poniżej 18. roku życia.
W Wielkiej Brytanii, choć nie ma jeszcze ogólnokrajowego zakazu, niektóre duże sieci sklepów dobrowolnie zdecydowały się na ograniczenie sprzedaży napojów energetycznych osobom poniżej 16 lub 18 lat.
Szwecja również dołączyła do tej tendencji, gdzie niektóre lokalne sklepy i sieci supermarketów wprowadziły dobrowolne ograniczenia dotyczące sprzedaży napojów energetycznych młodzieży.
W Norwegii napoje energetyczne są sprzedawane wyłącznie w aptekach, co samo w sobie stanowi formę regulacji.
W innych krajach europejskich, mimo braku oficjalnych zakazów, toczą się dyskusje na temat wprowadzenia ograniczeń w sprzedaży napojów energetycznych dla młodszych konsumentów. Krajom takim jak Niemcy, Francja i Holandia zależy głównie na edukacji i zwiększaniu świadomości dotyczącej wpływu tych napojów na zdrowie, szczególnie wśród dzieci i młodzieży. Choć formalne zakazy nie istnieją, w tych państwach rośnie świadomość konieczności ograniczenia dostępu do napojów energetycznych dla młodszych konsumentów.
