Sejm RP przyjął nowelizację ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, przesuwając termin wdrożenia systemu kaucyjnego z 1 stycznia 2025 r. na 1 października 2025 r. Za zmianami opowiedziało się 240 posłów, 19 było przeciw, a 184 wstrzymało się od głosu. Projekt trafi teraz do Senatu.
Nowelizacja ma kluczowe znaczenie dla organizacji zamkniętego systemu obiegu kaucji w Polsce i zawiera liczne zmiany mające na celu dostosowanie przepisów do realiów gospodarczych oraz potrzeb rynku.
System kaucyjny – Kluczowe zmiany i nowe terminy
Jednym z głównych celów nowelizacji jest przesunięcie startu systemu kaucyjnego na 1 października 2025 r. Zmiana ta ma umożliwić lepsze przygotowanie infrastruktury oraz wprowadzenie niezbędnych procedur. W ramach tych przygotowań przewidziano także trzymiesięczny okres przejściowy – do 31 grudnia 2025 r. – dla produktów nieoznakowanych symbolem kaucji.
Obowiązki dla operatorów i sklepów
Ustawa wprowadza kilka istotnych zmian:
- Zwrot kaucji przez operatorów: Podmioty odbierające opakowania będą zobowiązane do zwrotu sklepom faktycznie wypłaconej przez nie kaucji.
- Obowiązek przyjmowania opakowań wielokrotnego użytku: Sklepy detaliczne sprzedające napoje w szklanych butelkach wielokrotnego użytku będą musiały przyjmować te opakowania.
Zasady funkcjonowania systemu kaucyjnego
Jak Będzie Wyglądać System?
System kaucyjny zakłada wprowadzenie mechanizmu pobierania kaucji w całym łańcuchu dystrybucji, co ma zapewnić większą szczelność i możliwość monitorowania przepływów kaucji. Kluczowe elementy systemu:
- Pobieranie kaucji: Klienci będą płacić kaucję doliczaną do ceny napoju, którą odzyskają przy zwrocie opakowania.
- Brak paragonu: Zwrot kaucji nie będzie wymagał okazania dowodu zakupu, co zwiększy dostępność systemu dla konsumentów.
Jakie opakowania będą objęte?
System kaucyjny obejmie:
- Puszki aluminiowe do 1 litra,
- Butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra,
- Butelki PET do 3 litrów.
Wyłączenia: Opakowania po mleku, jogurtach oraz innych produktach mlecznych nie będą objęte systemem kaucyjnym.
Cel: Zamknięty system obiegu kaucji
Nowelizacja wprowadza pojęcie zamkniętego systemu obiegu kaucji, który zakłada, że każda kaucja musi być śledzona od momentu jej pobrania aż do zwrotu. Taki mechanizm ma zapewnić przejrzystość oraz efektywność działania systemu.
Ograniczenie czasowe na wdrożenie systemu
Operatorzy odpowiedzialni za system będą mieli maksymalnie 24 miesiące od uzyskania zezwolenia na jego uruchomienie. Harmonogram działań musi uwzględniać stopniowe objęcie systemem całego kraju, co zapewni równy dostęp dla wszystkich konsumentów.
Znaczenie nowych regulacji dla konsumentów i przedsiębiorców
Przyjęte zmiany będą miały szeroki wpływ zarówno na konsumentów, jak i przedsiębiorców. Dzięki ułatwieniom, takim jak brak konieczności okazania paragonu, system stanie się bardziej przyjazny dla użytkowników. Jednocześnie nowelizacja nakłada na przedsiębiorców dodatkowe obowiązki, takie jak organizacja punktów odbioru opakowań w sklepach powyżej 200 m² powierzchni.
Krok ku ekologii czy nowe wyzwania?
Przesunięcie terminu wdrożenia systemu kaucyjnego pozwoli na bardziej efektywne przygotowanie infrastruktury i edukację konsumentów. Niemniej jednak pojawiają się pytania, czy termin 1 października 2025 r. jest ostateczny, biorąc pod uwagę złożoność działań organizacyjnych.
System kaucyjny ma szansę przyczynić się do znaczącej redukcji odpadów, pod warunkiem skutecznej realizacji nowelizacji. Warto obserwować dalsze losy ustawy w Senacie oraz jej wdrożenie w praktyce.
