Początek nowego roku to czas dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, by zastanowić się nad możliwością optymalizacji płaconych podatków. To również czas wytężonej pracy dla biur rachunkowych, których klienci liczą na wsparcie w wyborze najlepszej na dany rok formy opodatkowania – co wiązać się będzie z wysokością ponoszonych danin. Właściciele i pracownicy biur rachunkowych podsumowują rok ubiegły, na podstawie których to danych podatnicy mogą podjąć decyzję o zmianie dotychczasowej formy opodatkowania bądź o pozostaniu przy dotychczas obowiązujących zasadach opodatkowania.
POLECAMY: Czy można ogłosić upadłość po zamknięciu biznesu?
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mają prawo wyboru jednej z trzech przewidzianych w polskim prawie podatkowym form opodatkowania. Są to: skala podatkowa, podatek liniowy lub ryczałt ewidencjonowany. Warto pamiętać również, że za osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą uznaje się nie tylko przedsiębiorców zarejestrowanych w CEIDG, ale również wspólników spółki jawnej niebędącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, wspólników spółki cywilnej oraz spółki partnerskiej. Takie osoby są zobowiązane do rozliczania podatku dochodowego jak przedsiębiorcy.
W przypadku zmiany formy opodatkowania bardzo istotne znaczenie ma dochowanie terminów przewidzianych przepisami ustawy o PIT. Zgodnie z przepisami, podatnik może zmienić formę opodatkowania dochodów osiągniętych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód lub do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu w danym roku podatkowym. W większości przypadków będzie to oznaczać de facto konieczność złożenia oświadczenia o zmianie formy opodatkowania do 20 lutego 2024 r. – bowiem w przypadku większości firm pierwszy przychód w roku podatkowym jest osiągany w styczniu. W sytuacji gdy podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku, wybór formy opodatkowania na dany rok podatkowy jest najczęściej dokonywany poprzez wskazanie wybranej formy we wniosku składanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Uwaga: Jeśli podatnik w 2023 roku korzystał z opodatkowania w formie karty podatkowej, natomiast w 2024 roku planuje przejść na inną formę opodatkowania (skala, podatek liniowy lub ryczałt), a takiej sytuacji oświadczenie o zmianie formy opodatkowania musi złożyć do 20 stycznia 2024 r.
Przez osiągnięcie pierwszego przychodu rozumie się wykonanie pierwszej dostawy towarów lub usługi, otrzymanie zapłaty należności (jeśli nastąpiło przez dostawą towarów lub wykonaniem usługi) lub wystawienie faktury (również jeśli zdarzenie to wystąpiło jako pierwsze). Należy zatem pilnować wskazanych powyżej terminów – może się bowiem okazać, że pierwszy przychód u podatnika zostanie osiągnięty np. w lutym, co wiąże się z przedłużeniem terminu na zmianę formy opodatkowania – w takim przypadku do 20 marca 2024 r.
Zmiany formy opodatkowania można dokonać poprzez:
- osobistą wizytę w urzędzie – wówczas urzędnik pomoże w aktualizacji wniosku do CEIDG,
- poprzez elektroniczne złożenie aktualizacji wniosku do CEIDG,
- poprzez wysłanie pisemnego oświadczenia do właściwego dla podatnika urzędu skarbowego o wyborze lub rezygnacji z wybranej formy opodatkowania.
Raz wybrana forma opodatkowania dotyczy również kolejnych lat podatkowych – pod warunkiem, że podatnik nie złoży oświadczenia o jej zmianie bądź rezygnacji z dotychczasowego sposobu opodatkowania.
Należy zwrócić szczególną uwagę na konsekwencje wadliwego (np. złożonego po terminie) wniosku o zmianę formy opodatkowania na rok podatkowy. Jeśli wniosek taki nie zostanie złożony lub zostanie złożony po terminie przewidzianym przepisami, w takiej sytuacji podatnika będą obowiązywać zasady stosowane dotychczas. Również w sytuacji, gdy podatnik złoży oświadczenie o rezygnacji z dotychczasowej formy opodatkowania (przykładowo jeśli dotychczas był opodatkowany podatkiem liniowym), a w oświadczeniu nie wskaże innej – wybranej – formy opodatkowania, w takiej sytuacji zostanie mu przypisana domyślna forma opodatkowania, jaką jest skala podatkowa.
Osoby prowadzące księgowość firm powinny zwrócić uwagę na zbilżające się terminy i uczulić na nie swoich klientów – muszą oni mieć świadomość, że by móc stosować inne, często korzystniejsze zasady opodatkowania, powinni w odpowiednich terminach powiadomić o tym właściwy dla siebie urząd skarbowy. W przypadku niedotrzymania ustawowych terminów będą bowiem zobowiązani do zapłaty podatków na dotychczasowych zasadach, co może dla niektórych z nich wiązać się ze zdecydowanie wyższymi obciążeniami podatkowymi.
Podstawa prawna:
