Zdarza się, że osoby niepełnosprawne potrzebują wsparcia, w szczególności przy załatwianiu spraw administracyjnych i podejmowaniu różnych czynności. W razie potrzeby taką pomoc mogą uzyskać od kuratora, którego władny jest ustanowić dla nich sąd opiekuńczy.
POLECAMY: Wkrótce ubezwłasnowolnienie może przejść do lamusa – zastąpić je ma nowa instytucja
W przepisach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dla pełnoletnich osób niepełnosprawnych przewidziana jest instytucja kuratora. Chodzi o przepis art. 183 kodeksu, który niedawno został znowelizowany.
Na gruncie obecnego stanu prawnego, jeżeli pełnoletnia osoba niepełnosprawna potrzebuje wsparcia w prowadzeniu wszelkich spraw (spraw określonego rodzaju albo załatwieniu określonej sprawy), ustanawia się dla niej kuratora. Zakres obowiązków i uprawnień kuratora określa sąd opiekuńczy. Ustawodawca przewidział, że kurator dla osoby niepełnosprawnej jest powołany do jej reprezentowania tylko wtedy, gdy sąd tak postanowi. Sąd opiekuńczy może określić sprawę lub zakres spraw, w których kurator jest uprawniony do reprezentowania osoby niepełnosprawnej w postanowieniu o ustanowieniu kuratora.
Kto może pełnić funkcję kuratora osoby niepełnosprawnej?
Odpowiedzi na to pytanie udziela prawodawca. Jak wynika z regulacji kodeksowych, kuratorem może zostać ustanowiona osoba pełnoletnia, która wyraziła na to zgodę i której kwalifikacje osobiste uzasadniają przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z powierzonych jej obowiązków kuratora osoby niepełnosprawnej. Osoba niepełnosprawna może wskazać kandydata na kuratora.
Przykładowo, kuratorem może być pełnoletni krewny osoby niepełnosprawnej, który jest z nią w dobrych relacjach i który daje gwarancję, że właściwie wypełni swoje zadania.
Warto pamiętać, że przy wyborze kuratora i określeniu zakresu jego obowiązków oraz uprawnień sąd opiekuńczy uwzględnia w szczególności sposób funkcjonowania osoby niepełnosprawnej, w tym w zakresie jej funkcji intelektualnych oraz sposobu porozumiewania się z otoczeniem.
Współpraca kuratora z osobą niepełnosprawną
Należy zauważyć, że kurator uzgadnia z osobą niepełnosprawną sposób prowadzenia lub załatwienia spraw i informuje osobę niepełnosprawną o podjętych działaniach oraz ich wynikach, tak, aby mogła podejmować decyzje i działania odpowiednie do aktualnego stanu sprawy. Kuratelę uchyla się na żądanie osoby niepełnosprawnej, dla której była ustanowiona. Kuratela trwa więc tyle czasu, ile potrzebuje tego osoba niepełnosprawna.
Tryb ustanawiania kuratora dla osoby niepełnosprawnej
Regulacje proceduralne dotyczące kurateli zawarte są w art. 600 kodeksu postępowania cywilnego. Z przepisów wynika, że wniosek może pochodzić od osoby niepełnosprawnej i niektórych organizacji. Czasami możliwe jest ustanowienie kurateli także przez sąd z urzędu. W postępowaniu tym sąd powinien przeprowadzić wysłuchanie głównego zainteresowanego, skoro to dla jego potrzeb ma być ustanowiona taka pomoc. Sprawami tymi zajmują się sądy opiekuńcze (funkcję tę pełnią sądy rodzinne).
Podstawa prawna:
