Od 1 lipca 2024 roku w Polsce przestanie obowiązywać tarcza osłonowa na ceny energii, co oznacza znaczny wzrost kosztów dla przedsiębiorstw i konsumentów. Koniec tarczy osłonowej wpłynie nie tylko na inflację, ale także na ceny wielu produktów i usług. W tym artykule przyjrzymy się, jakie produkty mogą zdrożeć i jakie będą tego konsekwencje.
Tarcza osłonowa – czym była i dlaczego jej koniec jest ważny?
Tarcza osłonowa została wprowadzona, aby chronić małe i średnie przedsiębiorstwa przed gwałtownym wzrostem cen energii. Do końca czerwca przedsiębiorstwa te korzystały z zamrożonych stawek cen prądu, płacąc 693 zł za każdą megawatogodzinę. Od 1 lipca 2024 roku te preferencyjne warunki przestaną obowiązywać, co spowoduje konieczność dostosowania się do nowych, wyższych taryf.
Wpływ końca tarczy osłonowej na inflację
Dr Tomasz Kopyściański, ekonomista z Uczelni WSB Merito, zaznacza, że zakończenie tarczy osłonowej spowoduje wzrost inflacji o 1-1,5 punktu procentowego rocznie, zakładając brak nadzwyczajnych wydarzeń w gospodarce. Wzrost cen energii będzie miał bezpośredni wpływ na koszty operacyjne przedsiębiorstw, co z kolei przełoży się na ceny produktów i usług.
Jakie produkty zdrożeją?
Produkty wymagające chłodzenia
Małe sklepiki, które przechowują produkty w lodówkach i zamrażarkach, będą zmuszone podnieść ceny, aby pokryć wyższe koszty energii. Dotyczy to szczególnie:
- Mrożonek: Warzywa, owoce, gotowe dania mrożone.
- Nabiału: Mleko, sery, jogurty.
- Mięsa i wędlin: Świeże i przetworzone produkty mięsne.
- Lodów i zimnych napojów: Lody, napoje bezalkoholowe, piwo, wódka.
Pieczywo
Produkcja pieczywa jest energochłonna, zwłaszcza w małych piekarniach. Wzrost cen prądu i gazu przełoży się na wyższe koszty produkcji, co może skutkować wyższymi cenami pieczywa w sklepach.
Produkty w miejscowościach turystycznych
Latem, w sezonie turystycznym, wzrost cen energii może szczególnie dotknąć produkty takie jak lody i alkohol. W miejscowościach turystycznych wzrost cen tych artykułów będzie odczuwalny, ponieważ przedsiębiorcy będą musieli pokryć wyższe koszty operacyjne.
Możliwe reakcje sklepikarzy
W obliczu rosnących kosztów energii, niektórzy sklepikarze mogą podjąć drastyczne środki, takie jak wyłączanie lodówek z napojami, aby zmniejszyć koszty. Już w poprzednich latach, gdy istniała niepewność co do zamrożenia cen prądu, sklepikarze ostrzegali przed takimi krokami. Dla osiedlowych sklepów, wzrost kosztów energii stanowi poważne wyzwanie, które może prowadzić do podniesienia cen.
Wzrost VAT na żywność
Od 1 kwietnia 2024 roku ponownie wprowadzono 5% stawkę VAT na podstawowe artykuły spożywcze. Chociaż największe sieci handlowe początkowo zamroziły ceny, już w maju zaczęły one rosnąć. Dr Tomasz Kopyściański zauważa, że obecnie obserwujemy spadek dynamiki sprzedaży w sieciach handlowych, co wskazuje na konieczność dostosowania się do nowych warunków ekonomicznych.
Od początku roku 2024 Biedronka i Lidl prowadzą intensywną rywalizację o klientów, stosując różne strategie cenowe i promocyjne. Celem tych działań jest przyciągnięcie jak największej liczby konsumentów. Jednak w miarę wzrostu kosztów operacyjnych, w tym energii i podatków, sieci handlowe będą zmuszone dostosować swoje ceny do nowych realiów ekonomicznych. Można się spodziewać, że w najbliższych miesiącach ceny w sieciach handlowych będą systematycznie rosły.
Koniec tarczy osłonowej i wzrost cen energii będą miały długoterminowe konsekwencje dla gospodarki. Przedsiębiorstwa będą musiały dostosować się do nowych warunków, co może prowadzić do wzrostu cen wielu produktów i usług. Konsumenci odczują te zmiany w postaci wyższych rachunków za energię oraz droższych produktów w sklepach. Wzrost cen energii wpłynie również na inflację, co może dodatkowo obciążyć budżety domowe.
Od 1 lipca 2024 roku koniec tarczy osłonowej na ceny energii spowoduje znaczący wzrost kosztów operacyjnych dla przedsiębiorstw, co przełoży się na wyższe ceny produktów i usług. Najbardziej narażone na wzrost cen będą produkty wymagające chłodzenia, pieczywo oraz artykuły spożywcze w miejscowościach turystycznych. Konsumenci powinni przygotować się na wyższe rachunki i droższe zakupy, a przedsiębiorcy na konieczność dostosowania się do nowych warunków ekonomicznych.
