Coraz bliżej wprowadzenia częściowego zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych w Polsce. Projekt, który zakłada zakaz sprzedaży alkoholu w godzinach nocnych (od 22:00 do 6:00), jest już gotowy i ma trafić do Sejmu po wakacjach. Jeżeli projekt przejdzie, nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2025 roku. Tymczasem najnowsze badania opinii publicznej przeprowadzone przez CBOS pokazują, że Polacy w większości popierają taki zakaz, a opinie są zaskakująco spójne w różnych elektoratach politycznych. Poniżej przedstawiamy szczegółowy przegląd opinii społecznej na temat alkoholu na stacjach benzynowych, w tym analizę, jak poparcie dla projektu rozkłada się w poszczególnych grupach wiekowych i elektoratach partyjnych.
Polska wyprowadza alkohol ze stacji benzynowych
Projekt ustawy
Projekt zakazujący sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych w godzinach nocnych budzi wiele emocji. Minister zdrowia Izabela Leszczyna zapowiedziała, że projekt ten ma trafić do Sejmu po wakacjach, a nowe przepisy mogłyby zacząć obowiązywać od początku 2025 roku. Zakaz ma obowiązywać w godzinach od 22:00 do 6:00, co oznacza, że sprzedaż alkoholu będzie możliwa tylko w godzinach dziennych.
Pomimo że projekt ustawy jeszcze nie wszedł w życie, opinii publicznej nie brakuje. CBOS przeprowadził badania, aby sprawdzić, jakie jest społeczne poparcie dla takiego rozwiązania oraz jak różne grupy wiekowe i elektoraty polityczne reagują na planowane zmiany.
Opinie społeczne: Wyniki badania CBOS
Według badania przeprowadzonego przez CBOS, ponad połowa Polaków (52 proc.) popiera wyprowadzenie handlu alkoholem ze stacji benzynowych. Warto zauważyć, że w tej grupie, 35 proc. badanych opowiada się za całkowitym zakazem sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych, wykraczającym poza proponowane przez rząd godziny nocne. Pozostałe 17 proc. badanych popiera zakaz ograniczony do godzin nocnych.
Kto kupuje alkohol na stacjach benzynowych?
Nawyki zakupowe
Badanie CBOS ujawnia, że więcej niż co czwarty Polak (25 proc.) deklaruje, że „od czasu do czasu” kupuje alkohol na stacji benzynowej. Wśród tych osób, tylko niewielka część (1 proc.) robi to regularnie. Interesujący jest rozkład wiekowy konsumentów alkoholu na stacjach benzynowych. Najczęściej sięgają po alkohol osoby w przedziale wiekowym 25-34 lata, gdzie 49 proc. badanych przyznaje, że zdarza im się kupować alkohol na stacji, z czego 4 proc. robi to często.
Z kolei osoby starsze, powyżej 65. roku życia, rzadziej korzystają z tej opcji – tylko 4 proc. z nich deklaruje takie zakupy. Wśród ogółu przebadanych grup wiekowych, mężczyźni częściej kupują alkohol na stacji benzynowej niż kobiety – 40 proc. mężczyzn wobec 15 proc. kobiet.
Wpływ wieku i płci
Badania ujawniają także różnice w podejściu do sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych w zależności od wieku i płci. Młodsze pokolenia są bardziej skłonne do liberalizmu w tej kwestii, podczas gdy osoby starsze są bardziej zachowawcze. 60 proc. osób w najmłodszej grupie wiekowej (18-24 lata) sprzeciwia się jakimkolwiek ograniczeniom, podczas gdy w grupie najstarszej (65+) tylko 23 proc. podziela takie poglądy.
Zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych w kontekście elektoratów politycznych
Zróżnicowanie opinii partyjnych
Analiza wyników badania CBOS pokazuje, że poparcie dla zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych różni się w zależności od elektoratu politycznego. Zwolennicy Konfederacji są w zdecydowanej większości przeciwnikami zakazów, podczas gdy wyborcy Lewicy i Koalicji Obywatelskiej są bardziej przychylni wprowadzeniu ograniczeń.
- Konfederacja: Wyborcy Konfederacji są najbardziej sceptyczni wobec zakazu. W tej grupie, poparcie dla całkowitego zakazu alkoholu na stacjach benzynowych wynosi zaledwie 23 proc. Wśród wyborców Konfederacji, większość jest przeciwna wszelkim ograniczeniom sprzedaży alkoholu, co jest zgodne z ich ogólnym podejściem do liberalizmu prawnego.
- Lewica i Koalicja Obywatelska: Wyborcy Lewicy i Koalicji Obywatelskiej są bardziej przychylni projektowi rządowemu. Poparcie dla zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych wynosi 32 proc. wśród wyborców Trzeciej Drogi oraz 21 proc. wśród wyborców Koalicji Obywatelskiej. W tych grupach, istnieje również wyraźne poparcie dla wprowadzenia ograniczeń do godzin nocnych.
- PiS: Wśród wyborców Prawa i Sprawiedliwości poparcie dla zakazu ograniczonego do godzin nocnych wynosi 17 proc. W tej grupie, podobnie jak w elektoratach Konfederacji, występuje pewien poziom oporu wobec całkowitych zakazów.
Zbieżności i rozbieżności
Mimo różnic w poziomie poparcia, istnieją pewne zbieżności w opiniach na temat zakazu nocnej sprzedaży alkoholu. Wśród wszystkich elektoratów, podobny odsetek wyborców wyraża zgodę na ograniczenie sprzedaży alkoholu do godzin nocnych – wynosi on około 14-17 proc. W kontekście ogólnym, największe poparcie dla całkowitego zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych pochodzi od wyborców Lewicy i Koalicji Obywatelskiej, podczas gdy wyborcy Konfederacji i PiS wykazują większy sceptycyzm.
Podsumowanie
Wprowadzenie zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych w godzinach nocnych budzi szerokie zainteresowanie i kontrowersje. Badania przeprowadzone przez CBOS pokazują, że większość Polaków popiera takie ograniczenia, chociaż opinie są zróżnicowane w zależności od wieku, płci i preferencji politycznych. W szczególności, młodsze pokolenia oraz wyborcy Lewicy i Koalicji Obywatelskiej są bardziej skłonni do popierania zakazów, podczas gdy starsze pokolenia oraz wyborcy Konfederacji wykazują większy opór wobec zmian.
Pomimo różnic w opiniach, istnieje zauważalna zgoda co do potrzeby regulacji sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych, co może wpłynąć na dalsze prace legislacyjne i ostateczne decyzje rządowe. Warto śledzić dalszy rozwój sytuacji, aby zobaczyć, jakie ostateczne przepisy zostaną wprowadzone i jakie będą ich długofalowe skutki dla społeczeństwa.
