Przedawnienie roszczeń kredytowych to mechanizm prawny, który może umożliwić uniknięcie odpowiedzialności za niespłacone długi, w tym zobowiązania kredytowe. Zrozumienie, jak działa przedawnienie, jest szczególnie istotne dla kredytobiorców oraz ich spadkobierców, zwłaszcza w sytuacjach, gdy dochodzi do śmierci kredytobiorcy, a obowiązek spłaty przechodzi na rodzinę. W niniejszym artykule omówimy kluczowe aspekty przedawnienia roszczeń kredytowych, terminy oraz sposób ich obliczania, opierając się na przepisach Kodeksu cywilnego oraz przykładach praktycznych.
POLECAMY: Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci – jak rozporządzić majątkiem poza testamentem
Początek biegu przedawnienia
Zgodnie z art. 120 § 1 Kodeksu cywilnego (k.c.), bieg przedawnienia roszczenia kredytowego rozpoczyna się w dniu, w którym roszczenie staje się wymagalne. Oznacza to, że dla każdej raty kredytu okres przedawnienia biegnie indywidualnie, licząc od dnia, w którym dana rata powinna zostać spłacona. Sytuacja komplikuje się, gdy całe zadłużenie zostaje postawione w stan natychmiastowej wymagalności – na przykład z powodu śmierci kredytobiorcy. Wówczas przedawnienie dotyczy całej niespłaconej sumy kredytu.
Okres przedawnienia
Zgodnie z art. 118 k.c., roszczenia bankowe wynikające z kredytu konsumenckiego mają określony termin przedawnienia wynoszący 3 lata. Przepis ten stanowi, iż roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się po trzech latach. Ważnym aspektem jest jednak fakt, że przedawnienie następuje nie w dniu upływu trzech lat od wymagalności roszczenia, lecz na koniec roku kalendarzowego, w którym mija ten okres.
Przykład przedawnienia
Aby lepiej zrozumieć zasady przedawnienia, warto posłużyć się konkretnym przykładem podanym przez rzecznika finansowego. RF obrazuje, że jeśli roszczenie kredytowe stało się wymagalne 20 kwietnia 2019 roku, to termin przedawnienia upływałby 31 grudnia 2022 roku. Dzięki tej zasadzie kredytobiorcy mają dodatkowy czas na uregulowanie zobowiązań.
Orzecznictwo sądowe
Orzecznictwo sądowe również ma istotne znaczenie w kwestii przedawnienia roszczeń kredytowych. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2016 r. (sygn. akt II CSK 295/15) podkreślono, że „przedawnienie roszczeń z tytułu kredytu konsumenckiego należy oceniać na gruncie przepisów dotyczących działalności gospodarczej, co oznacza trzyletni okres przedawnienia”. To stanowisko potwierdza, że przedawnienie roszczeń kredytowych następuje po trzech latach, chyba że strony ustalą inaczej w umowie kredytowej.
Konsekwencje przedawnienia
Przedawnienie roszczeń kredytowych ma istotne konsekwencje prawne dla obu stron umowy kredytowej. Po upływie okresu przedawnienia, dłużnik ma prawo podnieść zarzut przedawnienia, co skutkuje tym, że wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia roszczenia przed sądem. Oznacza to, że bank nie może zmusić kredytobiorcy do spłaty długu, choć roszczenie samo w sobie nie wygasa – nadal istnieje, ale jego dochodzenie nie jest możliwe na drodze sądowej.
Wpływ śmierci kredytobiorcy
Śmierć kredytobiorcy nie przerywa biegu przedawnienia. Zobowiązania kredytowe przechodzą na spadkobierców, którzy muszą być świadomi terminów przedawnienia oraz swoich praw. Warto w takim przypadku skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie spadkowym i kredytowym, aby uniknąć niepotrzebnych problemów prawnych i finansowych.
Podsumowanie
Przedawnienie roszczeń kredytowych to mechanizm, który może znacząco wpływać na zobowiązania finansowe i odpowiedzialność prawną kredytobiorców oraz ich spadkobierców. Znajomość przepisów dotyczących przedawnienia, terminów oraz sposobu ich obliczania jest kluczowa, aby móc skutecznie zarządzać swoimi zobowiązaniami finansowymi. W przypadku wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z prawnikiem lub rzecznikiem finansowym, aby upewnić się, że wszelkie kroki podejmowane są zgodnie z obowiązującym prawem.
Masz pytania lub potrzebujesz pomocy – zapraszamy do kontaktu!
Informacje zawarte na stronie stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych.
