Od stycznia 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać nowy system kaucyjny, który wpłynie zarówno na ceny opakowań, jak i na obowiązki przedsiębiorców oraz konsumentów. To efekt implementacji unijnej dyrektywy 2019/904, której celem jest zmniejszenie wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. System ten, będący odpowiedzią na unijne wymogi, wprowadzi kaucje na wybrane rodzaje opakowań, co ma na celu ograniczenie ilości odpadów.
Co oznacza nowy system kaucyjny?
Nowe regulacje, wprowadzone rozporządzeniem ministra klimatu i środowiska z 8 lipca 2024 roku, nakładają na konsumentów obowiązek uiszczania kaucji za określone typy opakowań: jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych do 3 litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki o pojemności do 1 litra. Zgodnie z rozporządzeniem, kaucja dla plastikowych butelek i metalowych puszek wyniesie 50 groszy, a dla szklanych butelek wielorazowego użytku – 1 zł.
Jak zauważa serwis Interia, na podstawie art. 40m ust. 2 ustawy z 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, maksymalna wysokość kaucji została ustalona na 2 zł. Oznacza to, że w przyszłości mogą nastąpić podwyżki, co wpłynie na ostateczne koszty dla konsumentów.
Konsekwencje dla przedsiębiorców i sklepów
Wprowadzenie systemu kaucyjnego oznacza znaczące zmiany dla przedsiębiorstw, szczególnie tych zajmujących się produkcją i dystrybucją napojów. Firmy będą musiały przystosować swoje procesy logistyczne i finansowe do nowych wymogów, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami oraz koniecznością inwestycji w nowe technologie. Współpraca z operatorami systemu, takimi jak Zwrotka czy PolKa, stanie się nieodzowną częścią działalności przedsiębiorstw z branży napojów.
Sklepy, zwłaszcza te o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych, będą zobowiązane do przyjmowania zwrotów opakowań i zarządzania kaucjami. To z kolei wiąże się z koniecznością inwestycji w odpowiednie zaplecze, takie jak recyklomaty, oraz w dodatkową przestrzeń do przechowywania zwróconych opakowań. Mniejsze placówki mogą dobrowolnie przystąpić do systemu, jednak nawet dla nich wprowadzenie nowych regulacji może być wyzwaniem logistycznym.
Wpływ na konsumentów
Nowy system kaucyjny wpłynie również na nawyki konsumentów w zakresie gospodarowania odpadami. Obywatele będą musieli pamiętać o konieczności zwracania opakowań w stanie nienaruszonym, aby odzyskać wpłaconą kaucję. Wprowadzenie tego systemu ma na celu nie tylko zwiększenie liczby odzyskiwanych opakowań, ale także edukację społeczeństwa w zakresie odpowiedzialnego postępowania z odpadami.
