Decyzja ministra spraw zagranicznych Izraela, Israela Kaca, o uznaniu sekretarza generalnego ONZ, António Guterresa, za persona non grata, wywołała szerokie kontrowersje na arenie międzynarodowej. To pierwszy raz w historii, kiedy Izrael zabronił najwyższemu przedstawicielowi ONZ wjazdu do kraju. Główna przyczyna? Brak jednoznacznego potępienia przez Guterresa Iranu za nalot rakietowy na Izrael.
Izraelska odpowiedź na atak
11 września 2023 roku Iran wystrzelił ponad 180 rakiet balistycznych w stronę Izraela, co było reakcją na zabicie przez izraelską armię przywódców Hamasu i Hezbollahu. Chociaż większość pocisków została przechwycona przez izraelskie systemy obrony powietrznej, atak wywołał falę oburzenia na arenie międzynarodowej. Teheran oświadczył, że jest to jedynie początek działań odwetowych, jeśli Izrael zdecyduje się na odpowiedź militarną.
Stanowisko Israela Kaca
Minister spraw zagranicznych Izraela, Israel Kac, nie pozostawił złudzeń co do swojej reakcji na milczenie Guterresa w obliczu ataku. „Każdy, kto nie jest w stanie jednoznacznie potępić okrutnego ataku Iranu na Izrael, tak jak zrobiło to niemal każde państwo świata, nie zasługuje na to, by móc postawić stopę na izraelskiej ziemi” – napisał Kac w swoich mediach społecznościowych. Co więcej, minister podkreślił, że Guterres wielokrotnie unikał potępienia aktów terroru, przypominając jego wcześniejsze wypowiedzi w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Dla Kaca, takie podejście podważa wiarygodność Guterresa jako lidera organizacji międzynarodowej, której celem jest promowanie pokoju.
Reakcje na arenie międzynarodowej
Decyzja Izraela spotkała się z mieszanymi reakcjami na arenie międzynarodowej. Niektóre kraje wyraziły swoje zrozumienie dla izraelskiej frustracji, wskazując na ciągłe zagrożenie rakietowe ze strony Iranu i jego wsparcie dla ugrupowań terrorystycznych, takich jak Hamas czy Hezbollah. Inne państwa natomiast uznały, że decyzja Kaca o uznaniu Guterresa za persona non grata jest zbyt drastyczna i może prowadzić do eskalacji napięć w regionie.
Milczenie Guterresa
Sekretarz generalny ONZ António Guterres napisał jedynie krótką wiadomość w serwisie X, w której stwierdził, że „potępia konflikt na Bliskim Wschodzie, który rozszerza się wraz z kolejnymi eskalacjami”. W kontekście izraelskiego stanowiska, to stanowisko zostało uznane za niewystarczające.
Warto przypomnieć, że Guterres już wcześniej był krytykowany przez Izrael, m.in. za swoje wystąpienie przed Radą Bezpieczeństwa ONZ 24 października 2023 r., gdzie wyraził współczucie dla ofiar ataku Hamasu, jednocześnie przypominając o trudnej sytuacji Palestyńczyków pod izraelską okupacją.
Konflikt izraelsko-palestyński – narastające napięcia
Od 7 października 2023 roku konflikt w Strefie Gazy zyskał na sile. Po ataku Hamasu na południowy Izrael, w którym zginęło blisko 1200 osób, Izrael odpowiedział operacją militarną skierowaną przeciwko Hamasowi. Bilans ofiar po stronie palestyńskiej, według lokalnych źródeł, wynosi ponad 41,6 tys. osób, w tym głównie cywilów, kobiet i dzieci. Zniszczenia w Strefie Gazy są ogromne, a kryzys humanitarny narasta.
Podsumowanie
Decyzja Israela Kaca o uznaniu António Guterresa za persona non grata w Izraelu jest kolejnym punktem zapalnym w skomplikowanych relacjach między Izraelem a międzynarodową społecznością. Choć dla wielu może to wydawać się zbyt drastycznym posunięciem, Izrael argumentuje, że brak jednoznacznego potępienia aktów terroru, takich jak atak Iranu, nie może być tolerowany. Konflikt w regionie nadal trwa, a kolejne miesiące pokażą, jakie skutki przyniosą te decyzje na arenie międzynarodowej.
