Sosnowiecka diecezja znalazła się w centrum uwagi mediów i opinii publicznej po zatrzymaniu trzech duchownych, z których dwóch jest podejrzanych o przestępstwa seksualne na dzieciach. Trzeci zatrzymany, były ksiądz, został oskarżony o oszustwa. Jak podała Prokuratura Okręgowa w Sosnowcu, jednym z zatrzymanych jest proboszcz jednej z parafii, a innym były duchowny, który działał jeszcze jako kapłan w momencie popełnienia przestępstw. Zarzuty, jakie postawiono dwóm księżom, obejmują łącznie 11 przypadków krzywdzenia dzieci. W artykule przedstawiamy szczegóły tej bulwersującej sprawy.
Przebieg zatrzymania i zarzuty
We wtorek, na polecenie prokuratury, zatrzymano trzech mężczyzn w wieku od 59 do 67 lat. Dwóch z nich to duchowni, w tym proboszcz jednej z sosnowieckich parafii. Trzeci mężczyzna, były ksiądz, został zatrzymany w związku z podejrzeniami o oszustwa, których miał dopuścić się w przeszłości, będąc jeszcze kapłanem.
Bartosz Kilian, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Sosnowcu, poinformował, że były duchowny usłyszał zarzuty związane z dwoma przypadkami oszustw. Po przesłuchaniu został zwolniony, ale objęto go nadzorem policyjnym, zakazem zbliżania się do pokrzywdzonych oraz zakazem opuszczania kraju.
Drugi z podejrzanych duchownych usłyszał dwa zarzuty przestępstw seksualnych na szkodę dzieci. Prokuratura złożyła wniosek o jego tymczasowe aresztowanie na trzy miesiące, co zostało zaakceptowane przez Sąd Rejonowy w Sosnowcu.
Trzeci podejrzany, który poczuł się źle w trakcie zatrzymania, został przewieziony do szpitala i przesłuchany dzień później. Usłyszał dziewięć zarzutów dotyczących pedofilii. W jego przypadku prokurator nie wnioskował o areszt, ale nałożono na niego nadzór policyjny oraz szereg zakazów, w tym zakaz kontaktu z ofiarami oraz zakaz przebywania w miejscach, gdzie gromadzą się dzieci.
Charakter zarzutów i skala przestępstw
Prokuratura zaznacza, że choć liczba zarzutów wobec duchownych jest podobna, to ich charakter różni się pod względem stopnia społecznej szkodliwości. Jak wyjaśnia prokurator Bartosz Kilian: „Choć matematyka może tutaj budzić zastanowienie co do decyzji prokuratury, to pragnę podkreślić, że charakter, a w szczególności naganność i społeczna szkodliwość zachowań, których zdaniem prokuratury dopuścił się aresztowany podejrzany, znacznie wykracza poza przewiny, których dopuścił się podejrzany, który został zwolniony”.
W sumie dwaj duchowni usłyszeli 11 zarzutów związanych z przestępstwami seksualnymi na dzieciach. Choć prokuratura nie ujawnia szczegółów dotyczących miejsc, w których doszło do przestępstw, podkreślono, że niektóre z nich miały miejsce kilkanaście lat temu.
Reakcje kurii i diecezji
Informację o zatrzymaniach duchownych potwierdziła Kuria Diecezjalna w Sosnowcu, zapewniając jednocześnie o pełnej współpracy z organami ścigania. Rzecznik kurii, ks. Przemysław Lech, wydał oświadczenie: „Obecnie prowadzone są czynności z zatrzymanymi w prokuraturze. W momencie, gdy Kuria Diecezjalna otrzyma dodatkowe informacje, zostanie wydane oficjalne oświadczenie w tych sprawach. Jednocześnie Kuria Diecezjalna deklaruje pełną otwartość i współpracę z organami prowadzącymi postępowanie”.
Szeroki kontekst i inne skandale w diecezji
Zatrzymania duchownych w Sosnowcu to kolejny cios dla diecezji, która w ostatnich latach była wstrząsana serią skandali. Największe poruszenie wywołało zabójstwo 26-letniego diakona, do którego doszło w marcu ubiegłego roku w domu katolickim w Sosnowcu. 40-letni ksiądz zabił młodszego duchownego, oddając do niego sześć strzałów i zadając mu ciosy nożem, po czym popełnił samobójstwo. Sprawa ta, mimo że zakończona z powodu śmierci sprawcy, rzuciła cień na funkcjonowanie diecezji.
We wrześniu 2023 r. doszło do kolejnego skandalu, kiedy w mieszkaniu ks. Tomasza Z. z parafii w Dąbrowie Górniczej interweniowała policja i pogotowie. Ksiądz został oskarżony o przestępstwa narkotykowe i obyczajowe, za co w kwietniu br. został skazany na 1,5 roku więzienia.
W konsekwencji tych wydarzeń w październiku 2023 roku papież Franciszek przyjął rezygnację bp. Grzegorza Kaszaka z pełnienia posługi biskupa sosnowieckiego, a na jego miejsce mianował metropolitę katowickiego, abp. Adriana Galbasa.
W diecezji sosnowieckiej prowadzony jest obecnie audyt, który ma na celu zbadanie działania instytucji kościelnych pod kątem duszpasterskim, administracyjnym i prawnym. Komisja ds. rozeznania i rozwoju analizuje także strukturę finansową diecezji, a druga komisja, której zadaniem jest wyjaśnienie skandali z udziałem duchownych, dopiero zaczyna swoją działalność.
Wnioski
Zatrzymanie dwóch duchownych z zarzutami pedofilskimi i trzeciego oskarżonego o oszustwa to tragiczne potwierdzenie skali problemu, który wstrząsa diecezją sosnowiecką. Choć kościół deklaruje współpracę z organami ścigania, to każdy kolejny skandal podkopuje zaufanie wiernych i wymaga natychmiastowych działań naprawczych. W obliczu tak poważnych zarzutów diecezja nie może pozwolić sobie na jakiekolwiek zaniedbania w procesie oczyszczania swojego wizerunku i instytucji.
