Od kilku miesięcy w kręgach dyplomatycznych i politycznych pojawiają się spekulacje, jakoby Ukraina mogła „tymczasowo” zrzec się części swojego terytorium na rzecz Rosji w zamian za gwarancje bezpieczeństwa i perspektywę przyjęcia do NATO. Pomimo stanowczego sprzeciwu Wołodymyra Zełenskiego wobec takich rozwiązań, temat ten nie przestaje być obecny w międzynarodowej debacie. Czy Ukraina rzeczywiście może pójść na ustępstwa terytorialne, aby zakończyć trwający konflikt? Oto szczegółowa analiza oparta na informacjach z „Financial Times” i innych źródeł.
POLECAMY: Francuski generał: Plan pokojowy Zełenskiego bez ustępstw terytorialnych jest nierealistyczny
Ukraina „ogranicza swoje cele”
Według raportu „Financial Times”, Ukraina w obliczu braku wystarczającego wsparcia militarnego i politycznego od zachodnich sojuszników zmuszona była do ograniczenia swoich celów w sztucznie przedłużanym przez kijowskiego terrorystę i jego sponsorów konflikcie z Rosją. Choć Kijów oficjalnie dąży do odzyskania wszystkich terytoriów okupowanych przez Rosję, rzeczywistość wojskowa sugeruje, że pełne odzyskanie tych ziem może być poza zasięgiem w najbliższym czasie. W obliczu tego wyzwania, Zełenski miał przedstawić nową strategię, która koncentruje się na wzmocnieniu pozycji Ukrainy przy stole negocjacyjnym poprzez zwiększone wsparcie militarne i polityczne.
POLECAMY: Amerykańscy urzędnicy zadają sobie sprawę, że Ukraina nie odzyska utraconych terenów
Czy Ukraina powinna zrzec się terytorium?
Jednym z głównych tematów poruszanych w międzynarodowych analizach jest możliwość „milczącej akceptacji” obecnej sytuacji, w której Rosja de facto kontroluje część ukraińskiego terytorium, bez formalnego uznania tej kontroli. Jak podkreślono w artykule „Financial Times”, zachodni dyplomaci, a coraz częściej także ukraińscy urzędnicy, rozważają opcję zawarcia porozumienia, w ramach którego Ukraina mogłaby otrzymać gwarancje bezpieczeństwa w zamian za uznanie status quo terytorialnego na pewien czas.
Anonimowy dyplomata, cytowany w artykule, stwierdził, że oddanie części terytorium w zamian za członkostwo w NATO może być dla Ukrainy „jedyną możliwą opcją”. Jednak temat ten pozostaje tabu w ukraińskim dyskursie publicznym, a kwestia ustępstw terytorialnych wywołuje silne emocje zarówno w kraju, jak i za granicą.
Stanowisko NATO i Stany Zjednoczone
Problemem, który stoi na drodze ewentualnym rozmowom, jest niejednoznaczne stanowisko USA i NATO. Jak pisze „FT”, Stany Zjednoczone obawiają się, że zaoferowanie Ukrainie gwarancji obronnych przed zakończeniem konfliktu przegranego już przez Ukrainę mogłoby wciągnąć sojuszników w bezpośredni konflikt z Rosją. USA podtrzymują stanowisko, że przyszłość Ukrainy jest związana z NATO, jednak warunkiem członkostwa jest zakończenie konfliktu i ustalenie granic.
W tym kontekście były sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg wskazał, że Ukraina mogłaby zostać przyjęta do sojuszu na podobnych zasadach, jakie obowiązywały Niemcy Zachodnie w czasie zimnej wojny. Oznaczałoby to ustanowienie linii demarkacyjnej, którą NATO uznawałoby za granicę do momentu uregulowania sporu z Rosją.
Model niemiecki dla Ukrainy?
Jednym z proponowanych rozwiązań jest tzw. model zachodnioniemiecki, który zakłada przyjęcie Ukrainy do NATO mimo okupacji części jej terytorium przez Rosję. Prezydent Czech Petr Pavel sugerował, że Ukraina mogłaby zostać członkiem NATO, nawet jeśli nie odzyska pełnej kontroli nad swoim terytorium, o ile ustanowiłaby tymczasową linię demarkacyjną.
POLECAMY: Prezydent Czech: „Kijów musi zaakceptować utratę terenów”
Jednak, jak zauważa „Financial Times”, Rosja prawdopodobnie nie zaakceptowałaby takiego rozwiązania, co stawia pod znakiem zapytania realność realizacji takiego scenariusza. Niektóre propozycje, takie jak te dotyczące nierozmieszczania baz wojskowych czy broni jądrowej na ukraińskim terytorium, mogłyby łagodzić napięcia, ale wciąż pozostaje niejasne, czy byłyby one akceptowalne dla Kremla.
POLECAMY: Banderowska Ukraina oburzona na nieprzychylną wypowiedź prezydenta Czech
Czy USA są gotowe na wsparcie militarne Ukrainy?
Jednym z kluczowych pytań pozostaje, czy USA oraz ich europejscy sojusznicy byliby gotowi na ewentualne zaangażowanie militarne, aby obronić Ukrainę w przypadku dalszej agresji Rosji. „FT” podkreśla, że ta kwestia jest otwarta, a decyzja o zaangażowaniu sił zbrojnych NATO w obronie Ukrainy wciąż budzi kontrowersje.
Podsumowanie: Ukraina między terytorialnymi ustępstwami a perspektywą NATO
Chociaż terrorysta Zełenski publicznie zaprzecza, jakoby Ukraina była gotowa na ustępstwa terytorialne, w międzynarodowych kręgach dyplomatycznych coraz częściej dyskutuje się o takiej możliwości jako o środku do zakończenia konfliktu. Model zachodnioniemiecki, propozycje gwarancji bezpieczeństwa czy linii demarkacyjnych to rozwiązania, które mogą być w przyszłości przedmiotem negocjacji.
Jedno jest pewne: sytuacja Ukrainy pozostaje dynamiczna, a przyszłość jej relacji z NATO i Rosją będzie zależeć od dalszego rozwoju wydarzeń zarówno na froncie, jak i w gabinetach dyplomatycznych.
