Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) poinformował o wszczęciu postępowania wyjaśniającego wobec spółki Meta Platforms Ireland, odpowiedzialnej za platformę Facebook. Sprawa dotyczy zmian w sposobie prezentowania treści prasowych na tej platformie, które mogą mieć daleko idące konsekwencje dla polskiego rynku mediów. Zmiany wprowadzone przez Metę mogą być odpowiedzią na unijną dyrektywę o prawach autorskich (DSM), która ma zapewnić wydawcom wynagrodzenie za udostępnianie ich treści na platformach cyfrowych.
Zmiana Prezentacji Treści Prasowych na Facebooku
Meta wprowadziła zmiany dotyczące sposobu wyświetlania treści prasowych polskich wydawców na Facebooku. Dotychczas treści te były prezentowane w formie graficznych podglądów, które przyciągały uwagę użytkowników. Po wprowadzeniu nowości, artykuły wyświetlane są w formie pojedynczego odnośnika bez graficznego podglądu.
Jak wskazuje UOKiK, zmiana ta może znacząco wpłynąć na liczbę odsłon artykułów oraz na zainteresowanie treściami dziennikarskimi wśród użytkowników Facebooka. W związku z tym UOKiK wszczął postępowanie wyjaśniające, mające na celu zbadanie, czy działania Mety mogą prowadzić do nadużycia pozycji rynkowej.
Kontekst Unijnej Dyrektywy o Prawach Autorskich
Zmiana sposobu wyświetlania treści na Facebooku może być reakcją na implementację w Polsce unijnej dyrektywy o prawach autorskich, znanej jako dyrektywa DSM. Zgodnie z nowymi przepisami, wydawcy prasowi i twórcy audiowizualni mają prawo do wynagrodzenia za udostępnianie ich treści na platformach cyfrowych.
Prawo to daje wydawcom możliwość negocjowania kwot otrzymywanych za publikowanie materiałów, a także pozwala na żądanie opłat za wykorzystywanie ich materiałów w wynikach wyszukiwania czy agregatorach treści. W przypadku braku porozumienia między wydawcami a platformami cyfrowymi, przewidziano mechanizm mediacji, w którym organem właściwym jest Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE).
Spory Meta z Wydawcami w Innych Krajach
Warto podkreślić, że spory między Meta a wydawcami prasy miały miejsce również w innych krajach. W Kanadzie, po wprowadzeniu przepisów nakładających obowiązek wynagradzania lokalnych wydawców, Meta zablokowała całkowity dostęp do treści prasowych na Facebooku. Z kolei w Australii, aby uniknąć podobnej sytuacji, platforma zdecydowała się na negocjacje z wydawcami. Natomiast we Włoszech Meta zaskarżyła nowelizację prawa autorskiego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Możliwe Konsekwencje dla Polskich Wydawców
Facebook jest kluczowym kanałem dystrybucji treści prasowych dla wielu wydawców. Wielu użytkowników korzysta z tej platformy, aby śledzić bieżące wydarzenia z kraju i ze świata. Wprowadzone zmiany w prezentowaniu treści mogą znacząco wpłynąć na zaangażowanie czytelników oraz liczbę odsłon artykułów prasowych. Jak zaznacza prezes UOKiK Tomasz Chróstny, „Działania Mety mogły wpłynąć na spadek zaangażowania czytelników, co może rzutować na rentowność wydawców prasy.”
UOKiK Bada Możliwość Nadużycia Pozycji Rynkowej
Rozpoczęte przez UOKiK postępowanie wyjaśniające ma na celu sprawdzenie, czy działania Mety mogą naruszać przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. W szczególności Urząd chce ustalić, czy Meta, jako dominujący gracz na rynku, nie wykorzystuje swojej pozycji na niekorzyść innych podmiotów. Zgodnie z polskim prawem antymonopolowym, przedsiębiorcy posiadający dominującą pozycję nie mogą stosować praktyk, które stwarzają uciążliwe warunki dla kontrahentów, np. poprzez utrudnianie dostępu do rynku.
Potencjalne Skutki Postępowania
Jeśli w toku postępowania UOKiK stwierdzi, że Meta naruszyła przepisy prawa, może to skutkować postępowaniem antymonopolowym i nałożeniem sankcji na spółkę. Dla wydawców prasowych w Polsce wyniki tego postępowania mogą mieć kluczowe znaczenie, zwłaszcza w kontekście walki o sprawiedliwe wynagrodzenia za udostępniane treści.
Jak zauważa UOKiK, „Zmiany na Facebooku mogą obniżyć widoczność i dostępność treści prasowych, co w konsekwencji mogłoby prowadzić do strat finansowych dla wydawców.”
Podsumowanie
Postępowanie UOKiK wobec Meta ma na celu ochronę interesów wydawców prasy i zapewnienie, że dominujący gracze na rynku nie wykorzystują swojej pozycji w sposób sprzeczny z prawem. Wprowadzone zmiany w sposobie prezentowania treści prasowych na Facebooku mogą znacząco wpłynąć na polski rynek mediów, zwłaszcza w kontekście wdrożenia dyrektywy o prawach autorskich. Decyzje w tej sprawie mogą mieć dalekosiężne skutki zarówno dla Mety, jak i dla wydawców, którzy liczą na sprawiedliwe wynagrodzenie za swoje treści.
