Wprowadzenie jednorazowego wsparcia na powrót – to jedna z kluczowych zmian, które mogą wpłynąć na przyszłość polityki migracyjnej w Polsce. Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach, która niedawno pojawiła się w wykazie prac legislacyjnych rządu, ma na celu zwiększenie efektywności powrotów cudzoziemców, których pobyt w Polsce jest niepożądany, ale którzy nie mogą być deportowani.
POLECAMY: Siemoniak: Nie wykluczamy płacenia migrantom za opuszczenie Polski
Jakie zmiany wprowadza nowelizacja?
Nowe przepisy przewidują wprowadzenie jednorazowego wsparcia na powrót, które ma na celu pomoc cudzoziemcom w reintegracji po powrocie do ich państwa pochodzenia. Zgodnie z zapowiedzią wiceministra spraw wewnętrznych i administracji, Macieja Duszczyka, projekt ma na celu ułatwienie cudzoziemcom decyzji o dobrowolnym powrocie, szczególnie tym, których deportacja jest niemożliwa. Jak zaznacza wiceminister:
„Wchodząc do rządu zobowiązałem się do urealnienia polityki powrotów cudzoziemców. Zwiększenia jej efektywności. Jednorazowe wsparcie na powrót dotyczy tych cudzoziemców, których pobyt w Polsce jest niepożądany, a nie ma możliwości ich deportacji.”
Cel wsparcia i jego wpływ na migrację
Wsparcie ma stanowić zachętę do powrotu do kraju pochodzenia, szczególnie w przypadkach, gdy przymusowe lub dobrowolne powroty nie są obecnie możliwe. Jak wskazuje Duszczyk, taki mechanizm jest stosowany również w innych krajach Unii Europejskiej oraz przez organizacje międzynarodowe, w tym Międzynarodową Organizację ds. Migracji (IOM). Jego celem jest zmniejszenie liczby cudzoziemców, którzy mimo nielegalnego pobytu w Polsce, nie mogą zostać deportowani, a jednocześnie nie posiadają legalnych podstaw do dalszego przebywania w Polsce.
Jednorazowe wypłaty wsparcia
Pomoc finansowa będzie realizowana w formie gotówkowej i przyznawana tylko jednorazowo. Decyzja o wysokości wsparcia oraz szczegóły dotyczące jego wypłat zostaną określone w późniejszych rozporządzeniach, jednak jasno wskazuje się, że ta forma pomocy ma na celu zminimalizowanie ryzyka wtórnych ruchów migracyjnych – sytuacji, w której cudzoziemcy po powrocie do kraju pochodzenia decydują się na ponowny wyjazd. Zgodnie z zapowiedziami, przepisy wejdą w życie w 2026 roku.
Elektronizacja procesów administracyjnych
Nowelizacja ustawy nie ogranicza się tylko do kwestii wsparcia finansowego. Zawiera również zmiany w zakresie składania wniosków o pobyt. W przyszłości wnioski o zezwolenie na pobyt czasowy, stały, czy rezydenta długoterminowego UE będą składane wyłącznie drogą elektroniczną, za pośrednictwem Modułu Obsługi Spraw. To ułatwienie ma przyspieszyć proces administracyjny, czyniąc go bardziej przejrzystym i dostosowanym do współczesnych standardów.
Jakie będą skutki dla cudzoziemców?
Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach budzi szereg pytań dotyczących jej praktycznego wpływu na migrantów przebywających w Polsce. Choć pomoc finansowa może stanowić cenne wsparcie w procesie reintegracji po powrocie do kraju pochodzenia, jego wysokość oraz szczegóły będą miały kluczowe znaczenie dla skuteczności tego rozwiązania. Ponadto, zmiana procedur administracyjnych na elektroniczne może ułatwić cudzoziemcom składanie wniosków, jednocześnie zmniejszając biurokrację.
Podsumowanie
Jednorazowe wsparcie na powrót to część szeroko zakrojonej reformy polityki migracyjnej w Polsce, mającej na celu uproszczenie i urealnienie procedur związanych z pobytem cudzoziemców w Polsce. Chociaż szczegóły dotyczące wysokości wsparcia pozostają do doprecyzowania, projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach jest krokiem w kierunku bardziej zorganizowanej i efektywnej polityki migracyjnej. Cudzoziemcy, którzy nie mogą zostać deportowani, będą mieć możliwość skorzystania z pomocy finansowej na powrót do swoich ojczyzn, co może stanowić element rozwiązania problemów związanych z nielegalnym pobytem.
