Ostatnia dekada przyniosła istotne zmiany w zużyciu energii elektrycznej i gazu ziemnego w Polsce. Dane opublikowane przez Główny Urząd Statystyczny (GUS) pozwalają na prześledzenie tych trendów i zrozumienie, jak zmieniały się zachowania konsumentów oraz infrastruktura energetyczna kraju w latach 2013–2023.
Zużycie prądu – zmniejszenie na gospodarstwo domowe
W latach 2013–2023 zużycie energii elektrycznej na jednego mieszkańca wzrosło o 4,3%, osiągając w 2023 roku wartość 789,8 kWh rocznie. Największy poziom zużycia prądu odnotowano w 2021 roku, kiedy wynosił on ponad 830 kWh na osobę. W kolejnych latach zauważono spadki – w 2022 roku wartość ta wynosiła poniżej 800 kWh, a w 2023 roku spadła jeszcze bardziej.
Pomimo ogólnego wzrostu zużycia na osobę w ostatniej dekadzie, średnie zużycie prądu na gospodarstwo domowe spadało. GUS tłumaczy to zwiększeniem efektywności energetycznej oraz wymianą urządzeń AGD na bardziej energooszczędne modele. Nowoczesne technologie, takie jak oświetlenie LED, oraz rosnąca świadomość ekologiczna Polaków, znacząco przyczyniły się do tych zmian.
Gaz ziemny – rozwój sieci i wzrost liczby użytkowników
Ostatnia dekada to także dynamiczny rozwój infrastruktury gazowej w Polsce. W latach 2013–2023 długość dystrybucyjnej sieci gazowej wzrosła o 35,4%, co przekłada się na przyrost o niemal 42,5 tys. km. W 2023 roku sieć osiągnęła długość 162,2 tys. km, a liczba odbiorców gazu zwiększyła się o 2,1% w porównaniu do 2022 roku.
Pomimo tych inwestycji, zużycie gazu przez gospodarstwa domowe spadło w ciągu ostatniego roku o 4,1%. Jednak w dłuższej perspektywie, od 2014 roku, średnie zużycie gazu na osobę wzrosło o 37,1%, co wskazuje na większe zapotrzebowanie na gaz w polskich domach. Większy dostęp do sieci gazowej wpłynął również na wzrost udziału ludności korzystającej z tego źródła energii – w 2023 roku wynosił on 56,3%, co oznacza wzrost o 5,6% w porównaniu z 2013 rokiem.
Sieć ciepłownicza – niewielki rozwój i zmiany w produkcji energii cieplnej
W latach 2013–2023 długość sieci ciepłowniczej wzrosła jedynie o 5,9%, co przekłada się na przyrost o 1422 km. Jednak sprzedaż energii cieplnej zmniejszyła się o 10,2%, w tym o 8,8% w budynkach mieszkalnych. Według danych GUS, w 2023 roku 60,7% energii cieplnej pochodziło z paliw stałych, podczas gdy gaz ziemny stanowił 36,7% udziału.
Spadek sprzedaży energii cieplnej jest w dużej mierze efektem poprawy izolacji budynków i większej wydajności instalacji grzewczych. Wprowadzenie nowych norm budowlanych oraz dotacje na termomodernizację wpłynęły na mniejsze zapotrzebowanie na ciepło w polskich domach.
Analiza zużycia prądu, gazu i energii cieplnej w Polsce w ostatniej dekadzie pokazuje rosnące znaczenie efektywności energetycznej. Inwestycje w nowoczesne technologie, rozwój infrastruktury i zmiany w zachowaniach konsumentów pozwalają na optymalizację zużycia energii. Wzrost liczby użytkowników sieci gazowej i spadki w zużyciu energii cieplnej to przykłady zmian, które będą miały kluczowe znaczenie dla przyszłych polityk energetycznych w Polsce.