Ministerstwo Finansów w Polsce planuje wprowadzenie nowego obowiązku, który zrewolucjonizuje sposób dokumentowania zakupów – e-paragony mają stać się obowiązkowe już od 2025 roku. Nowe przepisy będą miały na celu uproszczenie i zdigitalizowanie procesu wydawania dowodów zakupu, co przyniesie korzyści zarówno konsumentom, jak i przedsiębiorcom. Zmiany te jednak wywołują również pewne kontrowersje i pytania, które warto wyjaśnić.
Czym są e-paragony i dlaczego będą obowiązkowe?
E-paragon to cyfrowa forma tradycyjnego papierowego paragonu, który zostaje przesyłany bezpośrednio na wskazany przez konsumenta adres e-mail, aplikację mobilną lub profil w e-usłudze. Wprowadzenie tego rozwiązania ma na celu ograniczenie zużycia papieru, zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności oraz usprawnienie procesów podatkowych w Polsce.
Według Ministerstwa Finansów, zmiana jest także odpowiedzią na rosnące problemy związane z przechowywaniem papierowych paragonów, które często blakną lub giną, uniemożliwiając reklamację czy zwrot towarów. E-paragony mają być trwałym i łatwo dostępnym dokumentem, który można przechowywać w formie cyfrowej.
Obowiązek dla przedsiębiorców
Od stycznia 2025 roku wszystkie firmy korzystające z kas fiskalnych online będą musiały umożliwiać swoim klientom otrzymanie e-paragonu. Przedsiębiorcy zostaną zobowiązani do zapewnienia odpowiednich narzędzi, takich jak systemy do generowania i przesyłania cyfrowych paragonów. W praktyce oznacza to konieczność dostosowania oprogramowania i urządzeń fiskalnych, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami.
Eksperci szacują, że koszt modernizacji kas fiskalnych w Polsce wyniesie od 500 do 1 500 zł na jedno urządzenie, w zależności od jego typu. Ministerstwo zapewnia jednak, że wprowadzone zostaną ulgi podatkowe lub dofinansowania dla małych i średnich przedsiębiorstw, które pomogą złagodzić skutki tych wydatków.
Korzyści dla konsumentów
Wprowadzenie obowiązkowych e-paragonów ma przynieść szereg korzyści dla konsumentów. Przede wszystkim umożliwi łatwiejsze przechowywanie dokumentów niezbędnych do reklamacji lub zwrotu towaru. Obecnie wiele osób zmaga się z problemem blaknących paragonów, które po kilku miesiącach są nieczytelne. Dzięki cyfrowemu formatowi klient będzie miał możliwość dostępu do swojego paragonu w dowolnym momencie, nawet kilka lat po dokonaniu zakupu.
Kolejnym atutem jest zwiększenie kontroli nad wydatkami. Cyfrowa forma paragonów pozwoli na automatyczne przesyłanie danych do aplikacji budżetowych, dzięki czemu konsumenci będą mogli łatwiej monitorować swoje zakupy i lepiej zarządzać finansami.
Obawy i wyzwania związane z nowym systemem
Choć wprowadzenie e-paragonów ma wiele zalet, pojawiają się również wątpliwości dotyczące ochrony danych osobowych. Aby otrzymać e-paragon, konsument będzie musiał podać swój adres e-mail lub numer telefonu, co może budzić obawy o niewłaściwe wykorzystanie tych danych przez nieuczciwych przedsiębiorców.
Eksperci ds. cyberbezpieczeństwa ostrzegają, że niewłaściwe zabezpieczenie systemów może prowadzić do wycieku danych osobowych, dlatego firmy będą musiały inwestować w nowoczesne rozwiązania chroniące prywatność klientów.
Kolejnym wyzwaniem może być dostępność systemu dla osób starszych oraz osób, które nie korzystają na co dzień z technologii cyfrowych. Aby ułatwić przejście na nowy system, Ministerstwo Finansów planuje prowadzenie kampanii informacyjnych oraz szkoleń dla przedsiębiorców i konsumentów.
Przepisy przejściowe i terminy
Przepisy dotyczące obowiązkowych e-paragonów mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku. Przedsiębiorcy będą jednak mieli czas na dostosowanie się do nowych regulacji. Dla firm, które już teraz korzystają z kas fiskalnych online, proces ten będzie stosunkowo prosty, ponieważ większość nowoczesnych urządzeń fiskalnych umożliwia generowanie e-paragonów.
Ministerstwo Finansów zakłada, że już w 2024 roku ponad 60% przedsiębiorców będzie gotowych na wdrożenie nowego systemu, co pozwoli na płynne przejście do obowiązkowych regulacji.
Polska nie jest jedynym krajem, który decyduje się na wprowadzenie e-paragonów. Podobne rozwiązania funkcjonują już w krajach skandynawskich, takich jak Norwegia i Dania, gdzie digitalizacja dokumentów zakupu stała się standardem. W tych państwach wdrożenie e-paragonów pozwoliło na znaczne ograniczenie oszustw podatkowych oraz usprawnienie procesów administracyjnych.