W całej Polsce rozpoczęła się masowa akcja kontroli kominków w domach prywatnych, której celem jest wymuszenie modernizacji lub wymiany starszych urządzeń grzewczych. To efekt nowych unijnych przepisów antysmogowych, które nakładają na właścicieli domów obowiązek dostosowania się do surowszych norm emisji szkodliwych substancji i efektywności energetycznej. Konieczność modernizacji urządzeń grzewczych staje się nie tylko wyzwaniem ekologicznym, ale także finansowym, a koszty związane z tym procesem mogą sięgnąć tysięcy złotych.
Dlaczego są potrzebne zmiany w przepisach?
Zgodnie z nowymi regulacjami, które wprowadzają restrykcyjne standardy emisji spalin i efektywności energetycznej, właściciele starych kominków muszą dostosować swoje urządzenia do norm europejskich. Wiele z nich nie spełnia wymaganych standardów, które mają na celu ograniczenie zanieczyszczenia powietrza w Polsce. Zgodnie z szacunkami, przestarzałe urządzenia grzewcze, szczególnie te oparte na paliwach stałych, są odpowiedzialne za około 50% zanieczyszczeń powietrza w Polsce, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Modernizacja tych urządzeń ma przynieść korzyści zarówno dla zdrowia mieszkańców, jak i dla środowiska.
Jakie opcje mają właściciele kominków?
Właściciele domów, którzy korzystają z kominków opalanych węglem lub drewnem, stoją przed trudnym wyborem: modernizacja istniejącego systemu grzewczego lub całkowita wymiana urządzenia. Cena za modernizację wkładu kominkowego może sięgać kilku tysięcy złotych, a koszt wymiany na nowoczesne urządzenie to wydatek, który może wynieść nawet 10 tysięcy złotych w przypadku zakupu nowoczesnych kotłów na biomasę, takich jak kotły na pellet czy pompy ciepła. Alternatywnie, właściciele mogą zdecydować się na montaż elektrofiltra, który kosztuje średnio 1500 zł. To rozwiązanie wydaje się tańsze, ale eksperci zalecają, by przed podjęciem decyzji o wyborze elektrofiltra, dokładnie sprawdzić certyfikaty danego urządzenia, aby uniknąć późniejszych kar finansowych.
Różnice w przepisach między województwami
W Polsce wprowadzono zróżnicowane przepisy dotyczące modernizacji urządzeń grzewczych w zależności od regionu. Większość województw już dostosowała się do nowych wymogów, jednak trzy z nich – podlaskie, warmińsko-mazurskie i łódzkie – otrzymały odrębne terminy na implementację nowych przepisów, które obowiązują dopiero od 2026 roku. W niektórych miastach, takich jak Warszawa czy Kraków, obowiązują nawet surowsze normy dotyczące jakości paliw i rodzaju materiałów, które mogą być palone w piecach. Na przykład, w Krakowie całkowicie zakazano palenia w piecach węglem, a w Warszawie ograniczono możliwość używania paliw stałych w starych piecach.
Nieuczciwi przedsiębiorcy i pułapki rynkowe
W obliczu wprowadzanych przepisów, na rynku pojawiło się wiele nieuczciwych firm, które próbują wykorzystać sytuację i oferują zawyżone ceny za modernizację kominków. Zdarzają się przypadki, gdzie właściciele nieruchomości muszą zapłacić nawet 8 tysięcy złotych za prace, które można wykonać za połowę tej kwoty. Eksperci zalecają, by przed podjęciem decyzji o modernizacji lub wymianie kominka, dokładnie sprawdzić oferty różnych firm i poprosić o szczegółowy kosztorys, aby uniknąć niepotrzebnych wydatków.
Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków
Wszystkie zmiany dotyczące urządzeń grzewczych muszą być zgłoszone do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Właściciele domów są zobowiązani do rejestracji swojego źródła ciepła w ciągu 14 dni od jego modernizacji lub wymiany. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować karami finansowymi, które wynoszą od 500 zł mandatu do nawet 5 tysięcy złotych w przypadku uchwał sądowych. Jest to kolejna kwota, która może uderzyć po kieszeni właścicieli domów.
Program „Czyste Powietrze”
Na szczęście, dla właścicieli starszych kominków i innych urządzeń grzewczych, dostępny jest program „Czyste Powietrze”, który oferuje wsparcie finansowe na wymianę przestarzałych urządzeń na bardziej ekologiczne rozwiązania, takie jak kotły na pellet czy pompy ciepła. Program ten może pokryć nawet do 100% kosztów wymiany, jednak warunkiem otrzymania dofinansowania jest spełnienie wymogów lokalnych przepisów antysmogowych. To szansa na uzyskanie dofinansowania, które zminimalizuje koszty modernizacji systemu grzewczego.
Dlaczego warto zainwestować w modernizację?
Choć wymiana starego pieca na nowoczesne urządzenie wiąże się z wysokimi kosztami, to jest to inwestycja w zdrowie i czystsze powietrze. Nowoczesne systemy grzewcze, takie jak pompy ciepła czy kotły na pellet, charakteryzują się znacznie wyższą efektywnością energetyczną, co pozwala na obniżenie rachunków za ogrzewanie. Ponadto, ich eksploatacja wiąże się z mniejszą emisją spalin, co ma kluczowe znaczenie w walce ze smogiem.
