Serwis Odbudowy Ukrainy (Fundacja Warsaw Enterprise Institute Centrum Studiów Strategicznych) to projekt wspierający proces modernizacji i odbudowy Ukrainy poprzez rozwój gospodarczy i aktywne zaangażowanie polskich firm w ten proces. Inicjatywa ta otrzymała dofinansowanie od państwa polskiego w wysokości 1 762 810 złotych. W ostatnim czasie projekt znalazł się jednak w centrum kontrowersji, głównie za sprawą osoby zatrudnionej na stanowisku koordynatora.
Olena Humeniuk i jej kontrowersyjne poglądy
Koordynatorem Punktu Kontaktowego Serwisu Odbudowy Ukrainy we Lwowie jest Olena Humeniuk, która publicznie wyraża poparcie dla ideologii banderyzmu. W jej mediach społecznościowych pojawiają się nagrania z obchodów urodzin Stepana Bandery, przywódcy Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN). W jednym z wpisów udostępniła relację z nadania imienia Iryny Farion jednej z ulic we Lwowie — postaci znanej z radykalnych poglądów probanderowskich oraz kontrowersyjnych wypowiedzi, w tym o charakterze antypolskim.
Dodatkowo, Olena Humeniuk opublikowała wpis krytykujący obecność symboliki żydowskiej w ukraińskiej przestrzeni publicznej, pisząc: „Obce symbole w centrum stolicy i na centralnych placach miast są demonstracją tego, kto w domu jest szefem”. Choć brak jest jednoznacznego wyjaśnienia, do czego się odnosiła, warto zaznaczyć, że wypowiedź pojawiła się niedługo po incydencie z uszkodzeniem menory we Lwowie 1 stycznia bieżącego roku, co ukraińska policja zakwalifikowała jako przestępstwo karalne.
Obchody urodzin Stepana Bandery
Wieczorem 1 stycznia w centrum Lwowa odbył się pochód z pochodniami, upamiętniający 116. rocznicę urodzin Stepana Bandery. Uczestnicy wydarzenia skandowali hasła takie jak: „Bandera, Szuchewycz — Bohaterowie Ukrainy!”. Kilkuset mieszkańców miasta złożyło kwiaty pod pomnikiem Bandery, a podobne obchody miały miejsce również w Iwano-Frankiwsku, gdzie uczestnicy odśpiewali hymny Ukrainy i Sił Zbrojnych Ukrainy oraz wzięli udział w nabożeństwie za poległych.
Natalia Korostił, dyrektor miejscowej szkoły zawodowej i uczestniczka wydarzenia, w rozmowie z mediami stwierdziła: „Zawsze o nim pamiętamy i przyjeżdżamy tu od wielu lat. To daje impuls, wyzwolenie, inspirację, pamięć. Ci, którzy nie znają swojej przeszłości, nie będą mieli przyszłości”.
Kontrowersje wokół finansowania projektu
Dofinansowanie Serwisu Odbudowy Ukrainy ze środków państwowych w wysokości ponad 1,76 miliona złotych budzi pytania o wybór osób zaangażowanych w projekt. Zatrudnienie Olena Humeniuk, jawnej zwolenniczki ideologii banderyzmu, podważa wiarygodność projektu oraz jego zgodność z polską polityką historyczną i wartościami, jakie Polska promuje w relacjach międzynarodowych.
Politycy i organizacje społeczne wzywają do wyjaśnień, czy wybór kadry projektu był zgodny z wartościami wspieranymi przez stronę polską oraz jakie kryteria decydowały o wyborze konkretnych osób do współpracy. W kontekście napięć historycznych między Polską a Ukrainą, temat ten wymaga szczególnej uwagi i rozważenia, aby uniknąć dalszych kontrowersji i nieporozumień.
