31 marca oficjalnie wygasła umowa pomostowa między Polską a amerykańskimi firmami Westinghouse i Bechtel na zaprojektowanie pierwszej polskiej elektrowni atomowej. Umowa, podpisana we wrześniu 2023 roku, miała obowiązywać w okresie przejściowym między projektowaniem a budową. Jednak do końca marca nie udało się przedłużyć współpracy.
POLECAMY: Polska wkracza w erę energetyki jądrowej: Sejm uchwalił dokapitalizowanie PEJ kwotą 60,2 mld zł
Czy projekt jest zagrożony? Rząd uspokaja
Rząd zapewnia, że budowa elektrowni atomowej nie jest w niebezpieczeństwie, mimo że formalnie nie ma obecnie żadnej obowiązującej umowy między USA a Polską.
– Cały czas rozmawiamy. Brak umowy pomostowej nic nie zmienia w naszej współpracy. Ta jest kontynuowana, ponieważ realizujemy zlecone już prace, ale bez możliwości zlecania nowych – powiedział Wojciech Wrochna, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej. Dodał też, że terminy budowy nie powinny się opóźnić.
Nowe negocjacje: odpowiedzialność i płatności
Według doniesień „Rzeczpospolitej”, rząd Donalda Tuska chce teraz wynegocjować kluczowe kwestie, takie jak:
- odpowiedzialność za projekt,
- sposób płatności za wykonane prace.
Rozmowy mają potrwać około dwóch tygodni, a ich wynik może zadecydować o dalszych losach inwestycji.
Opóźnienia w realizacji projektu
Eksperci wskazują, że podpisanie kompleksowej umowy na budowę reaktorów (EPC) może się opóźnić i nastąpi dopiero w 2028 lub 2029 roku, czyli trzy lata później niż pierwotnie planowano.
Dodatkowo, uzyskanie zgody Komisji Europejskiej na pomoc publiczną dla tej inwestycji może zająć więcej czasu. Choć formalnie KE ma 18 miesięcy na rozpatrzenie wniosku, w przypadku tak dużych projektów proces ten często się wydłuża.
Kluczowe dane o elektrowni EJ1
- Technologia: AP1000 firmy Westinghouse,
- Liczba reaktorów: 3,
- Łączna moc: 3,75 GW,
- Szacowany koszt inwestycji: 192 mld zł,
- Dokapitalizowanie ze środków państwa: ok. 60 mld zł.
Co dalej z polskim atomem?
Choć rząd zapewnia, że projekt jest kontynuowany, brak nowej umowy z USA rodzi pytania o harmonogram i finansowanie. Czy Polska zdąży z budową do 2033 roku? Czy koszty nie wzrosną? Odpowiedzi na te pytania mogą pojawić się już w ciągu najbliższych tygodni.
