Podobieństwo nazw sprawia, że strony niekiedy traktują pojęcia odrzucenie pozwu i oddalenie powództwa zamiennie. To jednak zupełnie różne decyzje sądu.
Wniesienie pozwu nie oznacza automatycznie, że powód wygra proces. Wyrok oddalający powództwo zapada z różnych przyczyn, np. gdy powód nie udowodni zasadności roszczenia z uwagi na brak dowodów. Bywa, że powód dysponuje dowodami, ale sąd ocenia je jako niewiarygodne. Może być też tak, że powód spóźni się z dochodzeniem swoich praw przed sądem i dojdzie do przedawnienia roszczenia. Wówczas zapadnie wyrok oddalający powództwo. Czasami jednak żądanie powoda nie jest rozpoznawane merytorycznie, gdyż sąd uznaje je za niedopuszczalne z przyczyn formalnych. Wówczas sąd odrzuca pozew. Odrzucenie pozwu nie oznacza więc tego samego co oddalenie powództwa.
Zwróćmy uwagę na trzy przykłady.
Przykład 1: Jacek złożył do Sądu Rejonowego w K. pozew o alimenty przeciwko swojej matce Beacie. W pozwie wskazał, że jego matka cztery miesiące wcześniej wyrzuciła go z domu i przestała utrzymywać z nim wszelkie kontakty. Nie przekazuje na niego żadnych świadczeń, a on nie jest w stanie pracować, gdyż studiuje medycynę. Jacek podkreślił, że od czasu wyprowadzki nie ma kontaktu z najbliższą rodziną, nikt nie chce z nim rozmawiać. Zdaniem Jacka pozwana Beata powinna łożyć na niego alimenty w kwocie po 800 zł miesięcznie. Po dwóch miesiącach Jacek otrzymał korespondencję z sądu. Z postanowienia sądu dowiedział się, że sąd odrzucił pozew o alimenty. Orzeczenie sądu nie zawierało uzasadnienia. Jacek złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia. Z przesłanego dokumentu dowiedział się, że jego matka zmarła miesiąc przed zainicjowaniem procesu sądowego. Sąd wyjaśnił, że proces o alimenty przeciwko Beacie nie może się toczyć. Śmierć pozwanej blokuje merytoryczne rozpoznanie sprawy o alimenty. To podstawa do odrzucenia pozwu. Sprawa nie może być prowadzona z przyczyn formalnych, więc sąd odrzucił pozew.
Przykład 2: Kazimierz złożył do Sądu Rejonowego w C. pozew o zapłatę kwoty 1700 zł. Powód wskazał, że zawarł z pozwanym Romanem umowę najmu mieszkania w P. Kazimierz podkreślił, że pozwany nie zapłacił w terminie jednej z rat czynszu (za marzec 2022 r.). Powód do pozwu dołączył m.in. wydruk korespondencji mailowej, z której wynikało, że bezskutecznie wzywał powoda do zapłaty pieniędzy. Pozwany Roman w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa. Wskazał, że należność została uregulowana na kilka dni przed zainicjowaniem sprawy sądowej. Przedstawił dowód zapłaty raty – 1700 zł. Sąd Rejonowy w C. przeprowadził postępowanie dowodowe i ustalił, że żądanie Jacka jest niezasadne. Wówczas zapadł wyrok oddalający powództwo. Oddalenie powództwa oznacza, że sąd zapoznał się z dowodami i ocenił, że w sporze rację ma Roman. Powód nie może domagać się on niego pieniędzy, skoro te zostały już zapłacone. Jeśli Jacek będzie go kwestionować, musi wnieść apelację – po dochowaniu trybu przewidzianego w przepisach kodeksu postępowania cywilnego.
Przykład 3: 12 lipca 2022 r. Stanisława wniosła do Sądu Okręgowego w P. pozew o zapłatę kwoty 80.000 zł. Żądanie skierowała przeciwko swojej siostrze Oldze. Stanisława wskazała, że 19 lipca 2018 r. strony zawarły umowę pożyczki, ale Olga nie oddała jej pieniędzy w terminie. Stanisława załączyła do pozwu kserokopię umowy oraz wydruki korespondencji mailowej. Olga w odpowiedzi na pozew domaga się odrzucenia pozwu. Wskazała, że żądanie Stanisławy nie może być rozpoznane przez Sąd z przyczyn formalnych. Zwróciła uwagę, że 15 września 2021 r. zapadł wyrok w Sądzie Okręgowym w A. Wówczas sąd uwzględnił powództwo i nakazał jej zapłatę kwoty 80.000 zł na rzecz Stanisławy. Pozwana Olga podkreśliła, że już we wcześniejszym procesie sąd zajmował się kwestią niespłaconej pożyczki a ona „nie będzie dwa razy płacić siostrze 80.000 zł, skoro już trwa egzekucja komornicza wszczęta po pierwszej sprawie sądowej”.
Sąd Okręgowy w P. przeanalizował to, czy wcześniej zakończony proces sądowy odnosił się do sporu tych samych stron, o to samo roszczenie. Sąd ustalił, że faktycznie wcześniej w Sądzie Okręgowym w A. zapadł już wyrok o to samo roszczenie. Wyrok był prawomocny. Trwała też egzekucja komornicza. Pozwana miała rację. Sąd Okręgowy w P. nie mógł ponownie rozpoznać merytoryczne sprawy o zapłatę 80.000 zł, więc zapadło postanowienie o odrzuceniu pozwu. Żądanie Stanisławy było niedopuszczalne z przyczyn formalnych.
Niniejszy artykuł stanowi formę porady prawnej pro bono i ma na celu edukację prawną obywateli RP. Artykuł ten nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego.
Nasza Kancelaria świadczy usługi prawne w zakresie każdej dziedziny prawnej. Jeśli poszukujecie Państwo prawnika, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowy, jaki znajduje się na naszej stronie głównej.
Świadczymy usługi prawne również drogą online. Informujemy, że porady prawne nie są udzielane pro bono.
Opracowano przez: Zespół LEGA ARTIS
Podstawa prawna:
Polecamy inne nasze publikacje w zakresie zmian prawnych. Aby wejść w zakładkę „Prawo co dnia” kliknij poniższy obrazek.