Wraz z zakończeniem roku szkolnego rozpoczął się również sezon urlopowy. Dla wielu osób zatrudnionych na etacie oznacza dłuższą przerwę i odpoczynek od pracy. Zgodnie z prawem pracy pracodawca jednak posiada prawo odwołania, a nawet przerwania wymarzonego urlopu. Ustawodawca jednak przewidział tylko jeden przypadek kiedy taka sytuacja może nastąpi. W naszej publikacji postaramy się w sposób zrozumiały wyjaśnić kiedy takie odwołanie urlopu zaplanowanego lub przerwanie może nastąpić.
Kodeks pracy gwarantuje pracownikom wykonującym pracę na rzecz pracodawcy na postawie umowy o pracę określoną pulę dni urlopu w ciągu roku. Jego długość uzależniona jest do stażu pracy i została uregulowana w art. 154 Kodeksu pracy. Warto jednak w tym miejscu dodać, że do stażu pracy wliczają się nie tylko lata pracy na etacie, ale też okresy nauki, odbywania służby wojskowej, urlopu wychowawczego, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, a także prowadzenia gospodarstwa rolnego.
Urlop może zostać podzielony na części, ale jedna z nich musi liczyć 14 dni kalendarzowych. W świetle obowiązujących przepisów prawa pracy urlop jest przywilejem i zarazem obowiązkiem pracownika, którego nie można się ich zrzec. Można jednak z ważnych przyczyn przesunąć zaplanowany już wypoczynek. Tak jak wcześniej wspominaliśmy zaplanowany urlop, może przerwać lub przesunąć pracodawca. W jakich okolicznościach ma do tego prawo?
Prawi do przesunięcia zaplanowanego terminu urlopu reguluje art. 164 § 2 Kodeksu pracy, który mówi, że „Przesunięcie terminu urlopu jest także dopuszczalne z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy”. I nie chodzi tu o sytuację, kiedy zbyt mała liczba pracowników w firmie „nie wyrabia się” ze swoimi obowiązkami, ale o taką, w której zachodzą nowe, często niespodziewane okoliczności. Może to być np. nowy projekt z krótkim terminem realizacji, ważny z punktu widzenia rozwoju firmy, nieoczekiwany przypływ zamówień, których realizacja wymaga obecności danego pracownika itp. W takiej sytuacji pracodawca może odwołać pracownika z zaplanowanego urlopu. Szczególnie, jeśli jest to osoba z różnych względów kluczowa dla nowego projektu albo konkretnego procesu produkcyjnego i trudno byłoby ją zastąpić.
W przypadku wystąpienia odwołania urlopu przez pracodawcę na podstawie powyższych okoliczności pracownik ma obowiązek niezwłocznie stawić się do pracy, niezależnie od tego, czy sam zgadza się z uzasadnieniem odwołania, czy nie. Jeśli tego nie zrobi, może to być podstawa do rozwiązania umowy o pracę.
W przypadku gdy dochodzi do odwołania przez pracodawcę zaplanowanego wcześniej urlopu lub przerwania jego biegu pracodawca, jest zobowiązany do pokrycia strat finansowych.
Kwestia ta została uregulowana w art. 167 § 1 kodeksu pracy, z jakiego wynika prawo do odwołania pracownikowi urlopu lub przerwania jego biegu „tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu”. Przepis § 2 tego samego artykułu nakłada na pracodawcę obowiązek pokrycia kosztów poniesionych przez pracownika.
Tym samym pracodawca, który odwołuje urlop wcześniej zaplanowany lub przerywa jego bieg, jest zobowiązany zwrócić pracownikowi pieniądze, które ten wydał ze względu na zaplanowany urlop. Obowiązek zwrotu kosztów dotyczy również rodziny pracownika. Przepis ten nie uprawnia pracownika do żądania zwrotu kosztów utraconych zysków w przyapdku gdy ten w czasie gwarantowanego odpoczynku zaplanował sobie, podjecie innej pracy zleconej.
Niniejszy artykuł stanowi formę porady prawnej pro bono i ma na celu edukację prawną obywateli RP. Artykuł ten nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego.
Jeśli potrzebujecie Państwo pomocy w zakresie niniejszego zagadnienia lub innej dziedziny prawnej zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowy, jaki znajduje się na naszej stronie głównej.
Świadczymy usługi prawne również drogą online. Informujemy, że porady w tym zakresie nie są udzielane pro bono.
Opracowano przez: Zespół LEGA ARTIS
