Orzecznictwo sądów w sprawach frankowiczów jest coraz korzystniejsze. Jednak nadal pozostaje sporo wątpliwości i rozbieżności, stąd kredytobiorcy do tego rodzaju spraw powinni się naprawdę dobrze przygotować.
Poprzednik rok upłynął pod znakiem sporego wzrostu liczby spraw zakładanych przez frankowiczów przeciwko bankom. Coraz więcej z nich kończy się zwycięstwem. Pomimo tego, że Sąd Najwyższy nadal nie udzielił odpowiedzi na pytania prawne dotyczące tego rodzaju spraw zadane przez Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego, to dotychczasowa judykatura jest jednoznaczna: w większości przypadków frankowicze mają po prostu rację. Nie oznacza to jednak, że wszystkie wątpliwości zostały już przez sądy wyjaśnione.
Sądy mają coraz mniej wątpliwości
Gdyby chcieć jednym zdaniem podsumować dominujący kierunek orzecznictwa w sprawach dotyczących frankowiczów, można by – bez ryzyka błędu – stwierdzić, że sądy coraz rzadziej mają wątpliwości co do tego, że umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do franka szwajcarskiego były niezgodne z prawem. Tym samym w zdecydowanej większości przypadków stwierdza się nieważność poszczególnych klauzul zawartych w umowach o kredyty frankowego – w tym zwłaszcza w zakresie klauzul indeksacyjnych – a nawet kwestionuje się całość tego rodzaju kontraktów. Najwięcej otwartych pytań dotyczy przede wszystkim skutków każdej z tych decyzji, w tym zwłaszcza wzajemnych rozliczeń, jakie powinny nastąpić pomiędzy kredytodawcą a kredytobiorcą.
Dlatego frankowicze, którzy dopiero rozważają zasadność pozwania banku do sądu, przy formułowaniu swoich roszczeń, powinni przeanalizować możliwe skutki wygrania sprawy. Okazuje się, że ekonomiczna opłacalność wygranej w dużej mierze zależy właśnie od tego, w jaki sposób trzeba będzie rozliczyć się z bankiem. W dużej mierze problemy te pojawiają się zwłaszcza wówczas, gdy w wyniku wyroku sądu zostanie stwierdzona abuzywność klauzul indeksacyjnych.
Orzecznictwo w sprawach frankowych
Warto podkreślić, że korzystna dla frankowiczów linia orzecznictwa ustabilizowała się zwłaszcza na poziomie Sądu Najwyższego, który, idąc w ślad za tezami stawianymi przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w dużej mierze decyduje o kształcie orzecznictwa sądów powszechnych. Pomimo tego, że Sąd Najwyższy nadal nie wydał uchwały odpowiadającej na pytania zadane przez Pierwszą Prezes, która mogłaby właściwie ostatecznie rozwiązać szereg wątpliwości, to i tak dotychczasowa judykatura dostarcza frankowiczom szeregu argumentów na ich rzecz.
Spośród orzeczeń, jakie zapadły w ostatnim roku warto odnotować wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 2022 r., sygn. akt III CZP 40/22. W wyroku tym Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że ustalanie jednostronnego kursu waluty przez bank jest nie tylko przejawem abuzywności postanowień umowy kredytowej, ale w ogóle stanowi zabieg niezgodny z prawem. To zaś otwiera szerokie możliwości kwestionowania podobnych umów kredytowych także przez przedsiębiorców, co zresztą już zaczyna mieć miejsce.
W perspektywie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej warto odnotować wyrok z 8 września 2022 r. w sprawach od C-80/21 do C-82/21. W orzeczeniu tym, zapadłym w polskich sprawach, TSUE po raz kolejny wskazał, że niedozwolone postanowienia umowy mogą zostać zastąpione, w celu uniknięcia uznania nieważności umowy, dyspozytywnym przepisem prawa. Wydaje się, że kwestia ta została już ostatecznie rozstrzygnięta przez unijny Trybunał.
Perspektywy na ugodowe załatwienie sprawy
Rosnące szanse frankowiczów na wygraną sprawę przed sądem wiążą się z powrotem pytań o możliwość ugodowego załatwiania takich spraw. Jak dotąd programy ugód dla frankowiczów nie przyniosły spodziewanych rezultatów. Nadal zawarcie ugody na linii frankowicz – bank jest wyjątkiem od reguły w postaci prowadzenia postępowania sądowego. Wynika to z wielu okoliczności, jednak do najważniejszych należy zaliczyć niezbyt korzystne warunki ugód, składane przez banki. W większości przypadków kredytobiorca ma szansę wywalczyć przed sądem o wiele lepsze rozwiązania.
Niniejszy artykuł stanowi formę porady prawnej pro bono i ma na celu edukację prawną obywateli RP. Artykuł ten nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Czytelniku, pamiętaj, że artykuł ten nie zastąpi standardowej porady prawnej. W przypadku pojawienia się problemu prawnego o podobnym charakterze lub z innej dziedziny prawa zapraszamy do skorzystania z naszych usług prawnych.
Nasza Kancelaria świadczy usługi prawne w zakresie każdej dziedziny prawnej. Jeśli poszukujecie Państwo prawnika, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowy, jaki znajduje się na naszej stronie głównej.
Świadczymy usługi prawne również drogą online. Informujemy, że porady prawne nie są udzielane pro bono.
Opracowano przez: Zespół LEGA ARTIS
Polecamy inne nasze publikacje w zakresie zmian prawnych. Aby wejść w zakładkę „Prawo co dnia” kliknij poniższy obrazek.
