Nowelizacja specustawy o pomocy Ukraińcom, która została podpisana przez prezydenta, przedłuża pobyt Ukraińców w Polsce do roku 2024. W ramach nowelizacji wprowadzono również kilka innych zmian. Jedną z nich jest obowiązek posiadania numeru PESEL przez Ukraińców przebywających w Polsce. Ponadto, nowe przepisy umożliwiają Ukraińcom wielokrotne przekraczanie granicy polsko-ukraińskiej.
POLECAMY: „Legalny pobyt” Ukraińców w Polsce zostanie przedłużony
W maju bieżącego roku prezydent Andrzej Duda zatwierdził zmiany w specustawie, które dotyczą pomocy udzielanej obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium ich kraju. Nowelizacja została przyjęta przez Sejm w połowie kwietnia.
Na stronie KPRP opublikowano informację, zgodnie z którą nowelizacja specustawy wydłuża termin legalnego pobytu obywateli Ukrainy, którzy są uchodźcami. Uchodźcy ci to osoby, które legalnie przybyły do Polski z terytorium Ukrainy po dniu 24 lutego 2022 roku w związku z rosyjską agresją. Poprzedni termin ważności pobytu obowiązywał do 24 sierpnia tego roku. Nowelizacja wprowadza zasadnicze przedłużenie terminu legalnego pobytu Ukraińców do dnia 4 marca 2024 roku.
POLECAMY: „Uchodźcy” z Ukrainy do końca lipca muszą wyprowadzić się z hostelu przy Warszawskiej w Poznaniu
W przypadku osób, zwłaszcza dzieci i młodzieży, które uczą się w szkołach i na uczelniach w Polsce lub zdalnie w ukraińskim systemie edukacji, nowelizacja przedłuża termin pobytu do końca roku szkolnego 2023/2024, czyli do 31 sierpnia 2024 roku. Dla osób przystępujących do egzaminu maturalnego w terminie poprawkowym, termin został wydłużony do końca września przyszłego roku. Ponadto, przedłużone terminy dotyczą również rodziców lub opiekunów niepełnoletnich uczniów.
Wraz z tymi zmianami, terminy dotyczące innych aspektów dotyczących uchodźców z Ukrainy zostały również wydłużone. Dotyczy to na przykład terminów nadawania numerów PESEL obywatelom Ukrainy, tymczasowego korzystania z obiektów mieszkalnych dla obywateli Ukrainy, ważności wiz krajowych, zezwoleń na pobyt czasowy, kart pobytu, polskich dokumentów tożsamości dla cudzoziemców oraz dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany” itp. Jednostki samorządu terytorialnego będą również dłużej finansować dodatkowe zadania związane z edukacją, wychowaniem i opieką nad dziećmi i uczniami z Ukrainy, takie jak zakup podręczników. Przedłużona zostaje również możliwość prowadzenia dodatkowych lekcji języka polskiego w grupach międzyszkolnych oraz przydzielania nauczycielom godzin ponadwymiarowych.
Serwis ukrainianinpoland.pl przypomina, że zgodnie z nowelizacją specustawy, Ukraińcy przebywający w Polsce w ramach ochrony czasowej nie muszą starać się o kartę pobytu, nawet jeśli ich pobyt przekracza 9 miesięcy. Osobom, które przybyły do Polski przed rosyjską inwazją, termin legalnego pobytu został wydłużony do 23 sierpnia tego roku. Ważnym aspektem jest również uznawanie dokumentu elektronicznego dostępnego w ukraińskiej aplikacji diia.pl jako zezwolenia na pobyt. Posiadanie tego dokumentu wraz z dokumentem podróży umożliwia obywatelowi Ukrainy wielokrotne przekraczanie granicy na krótki okres czasu bez konieczności ubiegania się o wizę. Umożliwia to podróże z powodów rodzinnych lub zawodowych. Dodatkowo, ten dokument pozwala Ukraińcom na swobodne przemieszczanie się po krajach członkowskich UE i strefie Schengen.
W nowelizowanej specustawie przewidziano również zawieszenie wypłaty wszelkich świadczeń socjalnych dla Ukraińców, którzy opuszczą terytorium Polski. Jeżeli uchodźca z Ukrainy nie powróci w ciągu 30 dni, traci on status specjalny oraz związane z nim uprawnienia do świadczeń i przywileje. Jednak istnieje możliwość przywrócenia tego statusu, jeśli osoba ta zostanie ponownie zmuszona do opuszczenia Ukrainy i powrotu do Polski z powodu wojny. Jednocześnie, świadczenia zostaną wznowione, jeśli Ukraińcy wyjadą z Polski, ale wrócą w ciągu 30 dni.
Należy również dodać, że nowelizacja nakłada obowiązek uzyskania numeru PESEL na Ukraińców, którzy zamierzają pozostać w Polsce na podstawie tymczasowej ochrony międzynarodowej. Migranci mają 30 dni od daty wejścia w życie ustawy na uzyskanie tego numeru, również ci, którzy już przebywają w kraju, ale nie posiadają numeru PESEL.
Przypomnijmy, że na koniec trzeciego kwartału bieżącego roku, w ZUS zarejestrowanych było ponad milion obcokrajowców, z czego prawie 750 tysięcy to Ukraińcy. Jest to wzrost o ponad 20 procent w porównaniu z rokiem poprzednim. Ogółem, cudzoziemcy stanowią już 6,5 procent wszystkich osób objętych ubezpieczeniem w Polsce.
