Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która ma na celu wzmocnienie ochrony dzieci przed przemocą. Kancelaria Prezydenta przekazała tę informację w piątek. Nowela zawiera różne zmiany, m.in. wprowadza obowiązek analizy najpoważniejszych przypadków przemocy oraz wdraża standardy ochrony dzieci.
POLECAMY: Zamiany w prawie rodzinnym i opiekuńczym. Sejm przyjął ustawę o ochronie dzieci
Nowe przepisy dotyczące Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz innych ustaw zostały przygotowane przez posłów Suwerennej Polski i złożone w Sejmie kilka dni po tragicznej śmierci 8-letniego Kamila z Częstochowy. Zmiany zostały poparte przez 23 instytucje i organizacje pozarządowe. Ustawa zakłada wprowadzenie standardów ochrony małoletnich we wszystkich placówkach zajmujących się dziećmi. Te standardy obejmują m.in. weryfikację personelu pod kątem przestępstw seksualnych i przemocy wobec dzieci, a także opracowanie i przestrzeganie kodeksu bezpiecznych relacji między personelem a dziećmi.
Nowelizacja zakłada również stworzenie jasnych procedur postępowania w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka, czy to przez członka personelu, przemoc domową czy rówieśniczą. Minister odpowiedzialny za sprawy zabezpieczenia społecznego we współpracy z ministrem sprawiedliwości ustali wzór kwestionariusza zagrożenia życia lub zdrowia dziecka za pomocą rozporządzenia. Ten kwestionariusz będzie wykorzystywany przez pracowników socjalnych, policjantów i pracowników służby zdrowia.
Dodatkowo, dla dzieci pozostających pod władzą rodzicielską, których żaden z rodziców nie może ich reprezentować, sąd opiekuńczy wyznaczy reprezentanta dziecka. Reprezentant będzie upoważniony do podejmowania wszelkich czynności związanych z sprawą, włącznie z zaskarżeniem i wykonaniem orzeczenia. Reprezentantem dziecka może być adwokat lub radca prawny, który wykazuje szczególną znajomość spraw związanych z dzieckiem.
Nowela wprowadza również wysłuchanie dziecka, jeśli jego rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala. Wysłuchanie dziecka będzie możliwe tylko za jego zgodą. Sąd będzie uwzględniał zdanie i rozsądne życzenia dziecka, zgodnie z jego okolicznościami, rozwojem umysłowym, stanem zdrowia i stopniem dojrzałości. Wysłuchanie dziecka będzie przeprowadzane tylko raz w trakcie postępowania, chyba że pojawią się istotne okoliczności, które wymagają ponownego wysłuchania.
W noweli ustawy przewidziano również wprowadzenie analizy poważnych i śmiertelnych przypadków krzywdzenia dzieci. Głównym celem tego mechanizmu jest poprawa ochrony dzieci i ich dobra poprzez wsparcie kultury uczenia się wśród praktyków i instytucji, aby zidentyfikować potrzebne zmiany i osiągnąć je. Zgodnie z przepisami, analizy będą prowadzone przez zespół ekspertów powołanych przez ministra sprawiedliwości na okres czterech lat.
Nowela rozszerza również przepisy dotyczące szkoleń dla sędziów w sprawach dzieci, m.in. określając minimalny czas takich szkoleń. Ponadto, ustawą zabezpieczono system kontroli nad instytucjami odpowiedzialnymi za wdrażanie standardów ochrony osób małoletnich, aby ten system był bardziej skuteczny.
Osiemnastoletni Kamil zmarł 8 maja po długiej, 35-dniowej walce lekarzy o jego życie. Chłopiec był ofiarą wielokrotnego maltretowania ze strony swojego ojczyma, 27-letniego Dawida B. Ten mężczyzna znęcał się nad dzieckiem w okrutny sposób, zadając mu cierpienie poprzez sadzenie go na rozgrzanym piecu, przypalanie papierosami, polewanie wrzątkiem, bicia prysznicem i pięściami po całym ciele, kopanie po głowie oraz rzucając nim o meble i podłogę. Matka Kamila, 35-letnia Magdalena B., mimo świadomości tego, co dzieje się w domu, nie podjęła żadnych prób powstrzymania męża. Chłopiec wielokrotnie próbował uciec z tego okrutnego otoczenia. Lekarze, którzy opiekowali się Kamilem w ostatnich dniach jego życia, stwierdzili, że był on wcześniej zaniedbywany i niedożywiony. Gdyby nie to, istniałyby duże szanse, żeby przeżył.
Dawid B. był wcześniej karany i obecnie odpowiada za swoje czyny w warunkach recydywy. Mężczyzna jest również oskarżony o znęcanie się ze szczególnym okrucieństwem nad drugim pasierbem, 7-letnim Fabianem B. Obydwie osoby, zarówno mężczyzna, jak i matka zmarłego dziecka, mogą teraz stanąć przed groźbą kary dożywotniego więzienia.
Nowelizacja ustawy ma wejść w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących analizy zdarzeń, które doprowadziły do śmierci lub poważnych obrażeń małoletniego, środków ochrony małoletnich przed krzywdzeniem oraz utworzenia określonych zespołów. Te konkretne przepisy będą obowiązywać 14 dni od dnia ogłoszenia.
