Od początku roku w Polsce obowiązuje nowa danina – opłata na Fundusz Ochrony Rolnictwa. Choć formalnie to opłata, w praktyce przybiera formę podatku i ma na celu wsparcie producentów rolnych poprzez wypłacanie rekompensat i odszkodowań. Nowe przepisy, uchwalone jeszcze za rządów PiS, dotyczą rolników, którzy muszą co kwartał składać deklaracje i wpłacać należne opłaty. Pierwsze płatności za I kwartał 2024 roku powinny być uregulowane do końca kwietnia. Ekspertki podatkowe tłumaczą szczegóły tego nowego obciążenia.
Cele Funduszu Ochrony Rolnictwa
Fundusz Ochrony Rolnictwa powstał z myślą o udzielaniu wsparcia producentom rolnym, którzy nie otrzymali płatności za sprzedane produkty rolne od niewypłacalnych firm. Małgorzata Breda, doradca podatkowy i dyrektor w kancelarii BTTP, wyjaśnia, że nowa opłata ma służyć rekompensatom i odszkodowaniom w takich przypadkach.
Komu i Kiedy Obowiązuje Nowa Opłata
Opłata na Fundusz Ochrony Rolnictwa dotyczy głównie podmiotów, które skupują, przechowują, lub przetwarzają produkty rolne. Kluczowym elementem jest, że opłata obejmuje produkty zakupione od producentów rolnych, zdefiniowanych według Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Zgodnie z Małgorzatą Bredą, producenci rolni, którzy nie są pośrednikami w sprzedaży, zlokalizowani na terytorium Unii Europejskiej, są objęci obowiązkiem uiszczenia opłaty.
Wysokość Nowej Opłaty od Rolników
Nowa opłata wynosi 0,125% wartości netto zakupionych produktów rolnych, bez uwzględnienia podatku VAT. Wartość ta określana jest na podstawie faktur VAT i faktur VAT RR z deklaracjami VAT, czyli plikiem JPK_VAT. Małgorzata Breda podaje przykład, że dla podmiotu ponoszącego roczne koszty na poziomie 10 mln złotych, opłata wyniesie 12 500 złotych.
Terminy Składania Deklaracji i Opłat
Podmioty skupujące mają obowiązek naliczania opłat co kwartał, a także składania deklaracji kwartalnych do dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Pierwszą deklarację trzeba złożyć do 26 kwietnia. Opłaty za kwartał natomiast trzeba uiścić do ostatniego dnia roboczego miesiąca następującego po zakończeniu kwartału. Małgorzata Breda dodaje, że pierwszy okres objęty naliczaniem opłaty to I kwartał 2024 roku, a czas na jej uregulowanie mija 30 kwietnia 2024 roku.
Kary za Brak Deklaracji
Brak terminowej deklaracji może skutkować karą pieniężną w wysokości 60 złotych za każdy dzień opóźnienia, ale nie więcej niż 10 000 złotych. Kary nakłada Dyrektor Generalny KOWR decyzją administracyjną, a odsetki nie są naliczane.
Nieświadomość Nowych Obowiązków
Eksperci zauważają, że wiele podmiotów związanych z obrotem i przetwarzaniem produktów rolnych może nie być świadomych nowych obowiązków. Konieczne jest bieżące sprawdzanie kontrahentów i weryfikacja, czy transakcje podlegają nowej daninie wprowadzonej ustawą o Funduszu Ochrony Rolnictwa. Nieświadomość nowego podatku może prowadzić do narażenia przedsiębiorców na kary i opłaty, co podkreśla Małgorzata Breda.**
