Od 1 września 2024 roku w polskich szkołach może zostać zatrudniony asystent międzykulturowy. Wprowadzenie tej roli jest wynikiem nowelizacji Prawa oświatowego z dnia 15 maja 2024 roku, która jest odpowiedzią na potrzebę wsparcia uczniów, którzy nie znają języka polskiego, w tym licznych dzieci z Ukrainy, które przybyły do Polski w związku z konfliktem zbrojnym w ich kraju. Oczywiście koszty tego przedsięwzięcia zostaną przełożone na polskiego podatnika.
POLECAMY: Polskie szkoły mogą być przepełnione w związku z napływem dzieci z Ukarany
Funkcje asystenta międzykulturowego
Asystent międzykulturowy ma pełnić rolę pomostu między uczniami, którzy nie są obywatelami Polski, a środowiskiem szkolnym. Do jego zadań będzie należało:
- Pomoc uczniom w komunikacji: Asystent będzie wspierał uczniów w kontaktach z nauczycielami i rówieśnikami, co ma na celu ułatwienie im integracji w nowym środowisku.
- Współpraca z rodzicami i szkołą: Będzie również współpracował z rodzicami tych uczniów, pomagając im zrozumieć wymagania i zasady funkcjonowania polskiego systemu edukacyjnego.
Gromadzenie danych w systemie SIO
Wprowadzenie asystentów międzykulturowych wymagało dostosowania przepisów dotyczących gromadzenia danych w systemie informacji oświatowej (SIO).
“W bazie danych systemu informacji oświatowej (SIO), w zbiorach danych szkół i placówek oświatowych, gromadzi się dane dotyczące pracowników niebędących nauczycielami, którzy są zatrudnieni w szkołach i placówkach oświatowych, tj. liczbę tych pracowników oraz ich wymiar zatrudnienia, według rodzaju zajmowanych stanowisk” – wyjaśnia uzasadnienie projektu rozporządzenia ministra edukacji narodowej.
Dodanie danych o asystentach międzykulturowych do SIO wynika z potrzeby pozyskiwania tych informacji do celów statystycznych oraz do prowadzenia efektywnej polityki oświatowej państwa.
Obowiązek szkolny dla dzieci z Ukrainy
Nowelizacja przepisów wprowadza także obowiązek szkolny dla wszystkich ukraińskich dzieci mieszkających w Polsce. Rodzice, którzy nie będą stosować się do tego obowiązku, mogą być objęci postępowaniem egzekucyjnym i ukarani grzywną w wysokości 100 zł. Od czerwca 2025 roku, niezastosowanie się do obowiązku szkolnego może również skutkować utratą świadczenia 800+.
Przewidywania dotyczące liczby uczniów
Szacunki Ministerstwa Edukacji Narodowej dotyczące liczby ukraińskich dzieci w polskich szkołach mogą być zaniżone, zwłaszcza w kontekście możliwego napływu nowej fali uchodźców z Ukrainy tej zimy. Jak podkreślił Dyrektor Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego MSWiA Dariusz Marczyński, proces ten może rozpocząć się już jesienią.
Obecnie, według polskich i ukraińskich organizacji pozarządowych, w Polsce poza systemem edukacyjnym znajduje się co najmniej 100 tysięcy dzieci w wieku od 3 do 18 lat. Niektóre szacunki wskazują, że liczba ta może być nawet dwa razy większa.
