Sąd Okręgowy w Warszawie wydał historyczne orzeczenie, nakazując neosędzi Małgorzacie Manowskiej, pełniącej funkcję I Prezesa Sądu Najwyższego, usunięcie z bazy orzeczeń decyzji nielegalnej Izby Dyscyplinarnej o zawieszeniu sędziego Pawła Juszczyszyna. Wyrok ten, wydany 20 sierpnia 2024 roku, ma charakter prawomocny i stanowi precedens nie tylko na skalę Polski, ale i całej Europy.
POLECAMY: Prokuratura wszczyna koleje śledztwo przeciwko Manowskiej
Kontekst Orzeczenia
Egzekucję wobec Małgorzaty Manowskiej nakazał Sąd Okręgowy w Warszawie, oddalając jej zażalenie na orzeczenie Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia z marca 2024 roku. Wówczas sędzia Paweł Błasiak orzekł, że Manowska w ciągu siedmiu dni ma obowiązek usunąć z bazy orzeczeń Sądu Najwyższego decyzję Izby Dyscyplinarnej z lutego 2020 roku, która zawiesiła sędziego Pawła Juszczyszyna. W przypadku niewykonania tego obowiązku, nałożono na nią grzywnę w wysokości 15 tysięcy złotych.
Skutki Orzeczenia
Wydanie tego wyroku to pierwszy przypadek egzekucji wobec osoby pełniącej funkcję I Prezesa Sądu Najwyższego w Polsce. Oznacza to możliwość usunięcia decyzji nielegalnej Izby Dyscyplinarnej ze strony internetowej SN, co miałoby dalekosiężne skutki prawne. Decyzje tej izby, mimo jej rozwiązania przez rząd PiS w 2022 roku i zastąpienia Izbą Odpowiedzialności Zawodowej, wciąż funkcjonują w obrocie prawnym. Dotyczy to również decyzji o zawieszeniu Juszczyszyna, którą wydał skład orzekający: Adam Tomczyński, Ryszard Witkowski i ławnik Jacek Leśniewski.
Walka o Praworządność
Paweł Juszczyszyn, zawieszony przez ponad dwa lata za stosowanie prawa europejskiego, z pomocą swojego pełnomocnika prof. Michała Romanowskiego, od lat walczył o przywrócenie swojego prawa do orzekania. Ich starania doprowadziły do licznych zwycięstw w precedensowych procesach. Juszczyszyn powrócił do orzekania w grudniu 2023 roku, a od maja 2024 roku pełni funkcję wiceprezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie.
Sędzia Juszczyszyn konsekwentnie dąży do unieważnienia decyzji nielegalnej Izby Dyscyplinarnej, argumentując, że jest ona bezprawna. Wskazuje na orzeczenia TSUE, ETPCz, NSA i SN, które uznają, że Izba nigdy nie była legalnym sądem, a jej decyzje są nieważne.
Proces Ochrony Dóbr Osobistych
W celu skasowania decyzji Izby Dyscyplinarnej, sędzia Juszczyszyn złożył pozew przeciwko Sądowi Najwyższemu. Sprawa dotyczy ochrony jego dóbr osobistych, a Juszczyszyn domaga się uznania, że decyzja o zawieszeniu nie jest orzeczeniem, oraz jej usunięcia z bazy orzeczeń SN. W lipcu 2021 roku Sąd Okręgowy w Olsztynie wydał wyrok zaoczny, nakazując usunięcie decyzji Izby z bazy orzeczeń SN. Manowska złożyła sprzeciw, a sprawa czeka na rozpoznanie w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku.
Reakcje i Konsekwencje
Sędzia Juszczyszyn wyraził zadowolenie z wyroku, podkreślając, że w demokratycznym państwie prawa funkcjonariusze publiczni powinni respektować orzeczenia sądów. „Pani Manowska z rażącym lekceważeniem nie wykonywała wiążącego ją orzeczenia sądu” – mówił Juszczyszyn. „Będę żądał rozliczenia wszystkich, którzy w ostatnich latach naruszali prawo. Była to systemowa działalność mająca na celu pozbawienie sądów niezależności i wywołanie efektu mrożącego wśród sędziów”.
Wnioski
Orzeczenie Sądu Okręgowego w Warszawie to istotny krok w kierunku przywracania praworządności w Polsce. Stanowi nie tylko precedensowy przypadek egzekucji wobec I Prezesa Sądu Najwyższego, ale również wyraźny sygnał, że sądy będą bronić niezawisłości sędziów i wykonywania prawa europejskiego, nawet w obliczu silnych nacisków politycznych.
To przełomowe orzeczenie może otworzyć drogę do kolejnych działań zmierzających do usunięcia decyzji wydanych przez nielegalne instytucje i przywrócenia niezależności polskiego sądownictwa.
