Ministerstwo Finansów opublikowało wstępne dane dotyczące wykonania budżetu państwa po pierwszym miesiącu 2025 roku. Wyniki pokazują, że dochody były niższe, a wydatki wyższe w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku. Jakie są kluczowe wnioski z raportu i co to oznacza dla polskiej gospodarki? Sprawdźmy.
Budżet po styczniu 2025 r.: Dochody w dół, wydatki w górę
Według danych przedstawionych przez resort finansów, dochody budżetu państwa w styczniu 2025 roku wyniosły 47,4 mld zł, co stanowi zaledwie 7,5% kwoty zapisanej w budżecie na ten rok. W porównaniu ze styczniem 2024 roku, wpływy do budżetu były niższe o 13,2 mld zł. Największy spadek odnotowano w sektorze podatku PIT, gdzie dochody wyniosły 6,7 mld zł, co oznacza spadek o 18,0 mld zł (czyli 159%) w stosunku do stycznia 2024 roku.
Z drugiej strony, wzrosły dochody z podatku VAT, akcyzy oraz CIT. Jednak, jak podkreśla Ministerstwo Finansów, „porównując dane o wykonaniu dochodów budżetu państwa w zakresie PIT i CIT do wykonania z 2024 r., należy pamiętać, że od 2025 r. w życie weszła reforma finansowania samorządów, która zmieniła udziały jst [jednostek samorządu terytorialnego] w PIT i CIT”. Oznacza to, że bezpośrednie porównanie danych między tymi latami jest utrudnione.
Wydatki budżetowe: Zdrowie i obronność na czele
Wydatki budżetowe w styczniu 2025 roku wyniosły 50,6 mld zł, co stanowi 5,5% zakładanej kwoty na ten rok. W porównaniu z styczniem 2024 roku, wydatki były wyższe, zwłaszcza w sektorze zdrowia. W części 46 – Zdrowie, odnotowano wzrost wydatków o 3,3 mld zł, co było związane z przekazaniem dotacji podmiotowej dla Narodowego Funduszu Zdrowia.
Najwyższe wydatki odnotowano również w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, subwencjach ogólnych dla samorządów oraz w sektorze obrony narodowej. Wzrost wydatków na obronność jest zgodny z założeniami ustawy budżetowej na 2025 rok, która przewiduje, że wydatki na ten cel sięgną 4,7% przewidywanego PKB.
Deficyt budżetowy: 3,2 mld zł po pierwszym miesiącu
Deficyt budżetowy po styczniu 2025 roku wyniósł 3,2 mld zł, co stanowi 1,1% zakładanego poziomu na ten rok. Choć na tym etapie trudno wyciągać daleko idące wnioski, już teraz widać, że utrzymanie dyscypliny budżetowej będzie kluczowym wyzwaniem dla rządu.
Ustawa budżetowa na 2025 rok zakłada, że dochody budżetu wyniosą 632,6 mld zł, a wydatki 921,6 mld zł. Oznacza to deficyt na poziomie 289 mld zł, co jest kwotą astronomiczną. Dodatkowo, rząd planuje 7-procentowy wzrost płac, 5-procentowe podwyżki dla budżetówki, wzrost gospodarczy na poziomie 3,9% oraz inflację na poziomie 5%.
Co dalej z polskim budżetem?
Wstępne dane za styczeń 2025 roku pokazują, że polski budżet stoi przed poważnymi wyzwaniami. Niższe dochody z PIT, rosnące wydatki na zdrowie i obronność oraz wysoki deficyt budżetowy to czynniki, które mogą wpłynąć na stabilność finansów publicznych w nadchodzących miesiącach.
Kluczowe będzie, jak rząd poradzi sobie z utrzymaniem równowagi między wydatkami a dochodami, zwłaszcza w kontekście planowanych podwyżek płac i wzrostu wydatków na kluczowe sektory. Czy uda się uniknąć dalszego pogłębiania deficytu? Czas pokaże.
