Zawarcie układu pomiędzy konsumentem a jego wierzycielami jest dobrym sposobem na rozwiązanie problemu zadłużenia osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Pod wieloma względami rozwiązanie to przypomina restrukturyzację przedsiębiorców.
Zawieranie układu pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech postępowania restrukturyzacyjnego. Jednak procedury określone w Prawie restrukturyzacyjnym są dostępne wyłącznie właściwie dla przedsiębiorców. Konsumenci zaś mogą skorzystać z „układu konsumenckiego”, który pod wieloma względami przypomina postępowanie upadłościowe. Na czym polega ta procedura?
Zawarcie układu pomiędzy konsumentem a jego wierzycielami
Chodzi tu o postępowanie o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, które zostało uregulowane w art. 491(25) – art. 491(38) Prawa upadłościowego. Rzeczywiście jest to procedura przeznaczona dla konsumentów, ale zbliżona do tych rozwiązań, z których mogą korzystać przedsiębiorcy. Zresztą jest to trend wpisujący się w udostępnianie dłużnikom nieprowadzącym działalności gospodarczej mechanizmów dedykowanych zadłużonym przedsiębiorcom, czego innym przykładem mogą być przepisy odnoszące się do upadłości konsumenckiej.
Zgodnie z art. 491(25) ust. 1 Prawa upadłościowego dłużnik będący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, który stał się niewypłacalny, może wystąpić do sądu upadłościowego o otwarcie postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli. Tym samym postępowanie to dostępne jest jedynie dla tych konsumentów, którzy utracili zdolność do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Warto pamiętać, że sąd ma prawo skierować zadłużonego konsumenta, który złożył wniosek o ogłoszenie upadłości właśnie do wskazanego tu postępowania. Jednak takiej możliwości nie ma, gdy konsument we wniosku upadłościowym wyraźnie oświadczy, że nie wyraża zgody na udział w postępowaniu o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli (art. 491(25) ust. 2). Warto o tym pamiętać opracowując wniosek o upadłość konsumencką.
Przebieg postępowania o zawarcie „układu konsumenckiego”
Postępowanie o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli przez konsumenta może zostać otwarte wówczas, gdy możliwości zarobkowe dłużnika oraz jego sytuacja zawodowa wskazują na:
- zdolność do pokrycia kosztów postępowania o zawarcie układu
- możliwość zawarcia i wykonania układu z wierzycielami.
Jeżeli warunki te nie zostaną spełnione, to przedmiotowy wniosek zostanie oddalony. Warto także pamiętać, że wniosek o otwarcie omawianego tu postępowania powinien zostać złożony na urzędowym formularzu. W przypadku zaś, gdy wniosek o otwarcie postępowania w sprawie „układu konsumenckiego” okaże się dopuszczalny, sąd wyda postanowienie, w którym:
- wymienia imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika, a jeżeli dłużnik nie posiada numeru PESEL – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
- wyznacza nadzorcę sądowego.
Postanowienie to podlega obwieszczeniu. Następnie do swoich działań przystępuje nadzorca sądowy, którego zadaniem jest:
- sporządzenie w porozumieniu z dłużnikiem propozycji układowych;
- przygotowanie spisu wierzytelności;
- opracowanie spisu wierzytelności spornych;
- zwołanie zgromadzenia wierzycieli w celu głosowania nad układem.
Zgromadzenie wierzycieli musi odbyć się w terminie trzech miesięcy od dnia otwarcia postępowania. Tylko w przypadku, gdy dłużnik do tego postępowania został skierowany przez sąd w grę wchodzi termin czteromiesięczny. Przekroczenie wskazanych terminów powoduje umorzenie procedury „układu konsumenckiego”.
Stosowanie zaś do art. 491(33) ust. 1 Prawa upadłościowego – co do zasady – układ jest zawierany na okres nieprzekraczający pięciu lat. W praktyce kluczowe dla osiągnięcia sukcesu – a więc zawarcia układu pomiędzy konsumentem a jego wierzycielami – jest złożenie odpowiednich propozycji układowych. W grę wchodzą tu wszystkie rozwiązania, które są zgodne z prawem. Zawsze powinny dawać one realne szanse na oddłużenie.
Kiedy sąd umarza postępowanie?
Poza tym Prawo upadłościowe w art. 491(36) określa sytuacje, w których sąd umarza postępowanie o zawarcie „układu konsumenckiego”. Dzieje się tak, gdy:
- dłużnik nie realizuje ciążących na nim obowiązków;
- aktualne możliwości zarobkowe dłużnika oraz jego sytuacja zawodowa nie uprawdopodobniają zdolności do pokrycia kosztów postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli oraz możliwości zawarcia i wykonania układu z wierzycielami;
- w terminie sześciu miesięcy od dnia wydania postanowienia o otwarciu postępowania o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli nadzorca sądowy nie przedstawi wniosku o zatwierdzenie układu.
Niniejszy artykuł stanowi formę porady prawnej pro bono i ma na celu edukację prawną obywateli RP. Artykuł ten nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Czytelniku, pamiętaj, że artykuł ten nie zastąpi standardowej porady prawnej. W przypadku pojawienia się problemu prawnego o podobnym charakterze lub z innej dziedziny prawa zapraszamy do skorzystania z naszych usług prawnych.
Nasza Kancelaria świadczy usługi prawne w zakresie każdej dziedziny prawnej. Jeśli poszukujecie Państwo prawnika, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią pod nr tel. 579636527, lub poprzez formularz kontaktowy, jaki znajduje się na naszej stronie głównej.
Świadczymy usługi prawne również drogą online. Informujemy, że porady prawne nie są udzielane pro bono.
Opracowano przez: Zespół LEGA ARTIS
Polecamy inne nasze publikacje w zakresie zmian prawnych. Aby wejść w zakładkę „Prawo co dnia” kliknij poniższy obrazek.
Podstawa prawna:
