Renta rodzinna – kto może ją otrzymywać?

Renta rodzinna to forma wsparcia finansowego udzielana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych członkom rodziny zmarłej osoby, która spełniała określone warunki. Oto szczegółowe zasady dotyczące przyznawania renty rodzinnej:

Kto ma prawo do renty rodzinnej?

Prawo do renty rodzinnej przysługuje:

1. Współmałżonkowi zmarłego,
2. Dzieciom zmarłego,
3. Rodzicom zmarłego.

Renta rodzinna dla małżonka zmarłego

Prawo do renty rodzinnej ma wdowa lub wdowiec, który w chwili śmierci współmałżonka ukończył 50 lat lub był niezdolny do pracy. Przysługuje również osobom poniżej 50. roku życia, wychowującym dzieci lub opiekującym się dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy.

POLECAMY: Środki zgromadzone na subkoncie w ZUS podlegają dziedziczeniu

Renta rodzinna dla rodziców zmarłego

Rodzice zmarłego mają prawo do renty rodzinnej, jeśli spełniają kryteria podobne do współmałżonka i jeśli zmarły przyczyniał się do ich utrzymania.

Renta rodzinna dla dzieci

Dzieci zmarłego mają zawsze prawo do renty rodzinnej do ukończenia 16. roku życia lub do 25. roku życia w przypadku nauki. Przysługuje także dzieciom przysposobionym oraz tym, które są całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16. roku życia lub w trakcie nauki przed ukończeniem 25. roku życia.

Wysokość renty rodzinnej

Wysokość renty zależy od liczby uprawnionych oraz wysokości świadczenia zmarłego. Jedna osoba otrzymuje 85% świadczenia zmarłego, dwie osoby – 90%, a trzy lub więcej osób – 95%. Wysokość renty rodzinnej w 2021 roku nie może być niższa niż 1 250,88 zł, podlega corocznej waloryzacji.

Przykłady

1. Wdowa po rozwodzie musi udowodnić otrzymywanie alimentów na podstawie umowy z byłym małżonkiem.
2. Osoba owdowiała, nie spełniająca standardowych warunków, może otrzymać okresową rentę rodzinną przez rok od śmierci współmałżonka.
3. W przypadku śmierci współmałżonka, który utrzymywał wnuka, zarówno wnuk, jak i żona mają prawo do renty rodzinnej.

Ważna informacja

Warto zauważyć, że renta rodzinna jest ustalana na podstawie wszystkich praw zmarłego do świadczeń emerytalno-rentowych, co zapewnia jej najkorzystniejszą wysokość. Każdemu uprawnionemu przysługuje tylko jedna renta, podlegająca podziałowi między najbliższych zmarłego. W przypadku obliczonej renty niższej niż najniższe świadczenie, kwota zostaje podniesiona do tego minimum.

Pamiętaj, że kwota renty rodzinnej może ulegać zmianom ze względu na waloryzację, a jej minimalna wysokość nie może być niższa niż określona kwota.

Podanie o przyznanie renty rodzinnej Renta rodzinna jest wypłacana na żądanie uprawnionych członków rodziny zmarłej osoby. Wniosek o nią składa się, korzystając z formularza ERR dostępnego online lub dostępnego w każdej placówce ZUS. W przypadku, gdy zmarła osoba nie pobierała świadczeń z ZUS, konieczne jest złożenie informacji na formularzu ERP-6.

Do każdego wniosku należy dołączyć:

1. Akt zgonu zmarłej osoby, chyba że został już złożony w ZUS-ie w związku z wypłatą zasiłku pogrzebowego. Akt ten można uzyskać w dowolnym urzędzie stanu cywilnego, a jeśli jest składany do ZUS, nie podlega opłacie skarbowej.
2. Dokument potwierdzający pokrewieństwo lub powinowactwo zmarłego, takie jak akt małżeństwa, akt urodzenia lub dokument stwierdzający przysposobienie.

Jeśli przyznanie renty rodzinnej zależy od stwierdzenia niezdolności do pracy, należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie oraz inne dokumenty potwierdzające stan zdrowia, na zasadach obowiązujących przy składaniu wniosku o świadczenie rehabilitacyjne czy rentę. Należy dołączyć zaświadczenia od wszystkich lekarzy prowadzących leczenie oraz pełną dokumentację medyczną ilustrującą stan zdrowia.

W przypadku, gdy zmarła osoba nie pobierała świadczeń z ZUS, wniosek o rentę rodzienną powinien zawierać również dokumenty potwierdzające okresy pracy oraz dokumentujące wysokość wynagrodzeń. Świadectwa pracy wydane przez pracodawcę są głównym dowodem na okresy pracy, natomiast wysokość wynagrodzenia można potwierdzić zaświadczeniem pracodawcy, np. zaświadczeniem o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, legitymacją ubezpieczeniową, czy innymi dokumentami, które świadczą o osiąganych zarobkach, takimi jak umowy o pracę.

Dodatkowe wymagane dokumenty do wniosku zależą od konkretnych okoliczności, zazwyczaj będą to:

1. Zaświadczenie ze szkoły potwierdzające kontynuowanie nauki.
2. Oświadczenie rodzica i dowody na fakt, że zmarły bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do utrzymania wnioskującego.
3. Ugoda lub wyrok ustalający alimenty na rzecz wdowy/wdowca.
4. Przelewy alimentów, jeśli wdowa otrzymuje je na podstawie porozumienia.

Wypełnione formularze można przesłać do jednostki terenowej ZUS lub złożyć osobiście w najbliższej placówce ZUS.

Ocena wniosku o rentę rodzinną i odwołanie od decyzji Decyzja dotycząca renty rodzinnej zostanie wydana w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatnich okoliczności niezbędnych do podjęcia tej decyzji. Podobnie jak w przypadku innych decyzji, ZUS przysługuje odwołanie.

Odwołanie od wydanej decyzji należy złożyć do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Wniosek o odwołanie należy złożyć za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję.

ZUS może poprosić o uzupełnienie wniosku lub dostarczenie dodatkowych dokumentów, jeśli brak jest w nim istotnych danych lub dokumentów potrzebnych do jego rozpatrzenia.

Rezygnacja z renty rodzinnej Uprawniony do renty rodzinnej ma prawo zrezygnować z niej w dowolnym momencie. W takim przypadku ZUS ponownie ustali wysokość renty dla pozostałych uprawnionych. Rezygnacja nie wyklucza możliwości ponownego złożenia wniosku o rentę, jednak ZUS wypłaci ją dopiero po zweryfikowaniu, czy wnioskujący nadal spełnia warunki do jej przyznania.