Sąd Najwyższy podjął decyzję w sprawie Barbary Zapaśnik, prokuratora Prokuratury Regionalnej w Szczecinie, stwierdzając, że prokurator generalny miał podstawy prawne do odmowy zgody na jej dalszą pracę. Kluczowym argumentem była zbyt późno złożona przez Zapaśnik prośba o przedłużenie zatrudnienia.3
POLECAMY: Zapaśnik i Barski nie byli prokuratorami. Sąd w Szczecinie wydał korzystne dla Bodnara orzeczenie
Tło sprawy
Barbara Zapaśnik, która w grudniu 2023 roku ukończyła 65 lat, zgodnie z przepisami powinna przejść w stan spoczynku. Jednak istnieje możliwość kontynuowania pracy, jeśli prokurator złoży odpowiedni wniosek nie później niż sześć miesięcy przed ukończeniem tego wieku. Prokurator Zapaśnik złożyła taki wniosek dopiero 13 października 2023 roku, co było znaczącym opóźnieniem, gdyż termin upłynął 3 czerwca 2023 roku.
Decyzje Prokuratury Krajowej
W okresie od 15 do 30 listopada 2023 roku trzy decyzje odmowne w sprawie wniosku Zapaśnik zostały wydane przez dyrektora biura kadr Prokuratury Krajowej, działającego z upoważnienia pierwszego zastępcy prokuratora generalnego, Dariusza Barskiego. We wszystkich decyzjach stwierdzono, że wniosek został złożony po upływie terminu, co uniemożliwia jego pozytywne rozpatrzenie.
Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego
Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego (organ, który nie został uznany przez TSUE za legalny sąd) potwierdziła słuszność decyzji odmownych, powołując się na wcześniejsze orzecznictwo. W wyroku z 14 grudnia 2004 roku (sygn. akt III KRS 8/04) SN podkreślił, że termin do złożenia wniosku o przedłużenie zajmowania stanowiska jest prekluzyjny i jego przekroczenie wyklucza pozytywne rozpatrzenie wniosku. Chociaż orzecznictwo to dotyczyło sędziów, SN uznał, że może być stosowane również w przypadku prokuratorów na podstawie przepisów ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Kontrowersje wokół przywrócenia do służby
W tle sprawy pojawia się także kwestia przywrócenia Zapaśnik do służby w 2016 roku. Prokurator generalny Adam Bodnar, odwołując Dariusza Barskiego z funkcji prokuratora krajowego, stwierdził, że przepis, na podstawie którego Barski został przywrócony do służby, obowiązywał tylko przez 60 dni po 4 maja 2016 roku. Na tej samej podstawie przywrócono również Zapaśnik, co Sąd Apelacyjny w Szczecinie uznał za nieskuteczne.
Próby obrony i uzasadnienie wyroku
Podczas odwołania Zapaśnik powoływała się na art. 47 § 3 ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o prokuraturze (Dz.U. z 2016 r. poz. 178). Przepis ten stanowi, że prokurator przywrócony do służby może w każdym czasie wrócić do stanu spoczynku na własny wniosek za miesięcznym wypowiedzeniem. Sąd Najwyższy w swoim uzasadnieniu jednak nie odniósł się do tego argumentu, pozostając przy stwierdzeniu uchybienia sześciomiesięcznego terminu.
Podsumowanie
Decyzja Sądu Najwyższego kończy kontrowersyjną sprawę Barbary Zapaśnik, potwierdzając, że przepisy prawa dotyczące terminów składania wniosków są niezmienne i muszą być bezwzględnie przestrzegane. Przypadek ten podkreśla, jak ważne jest zachowanie procedur i terminów w procesach administracyjnych, szczególnie w tak odpowiedzialnych zawodach jak praca prokuratora.
Podstawa prawna: Wyrok Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2024 r., sygn. akt I NO 66/23
Źródła:
- Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 334 ze zm.)
- Wyrok SN z 14 grudnia 2004 r. (sygn. akt III KRS 8/04)
- Ustawa – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o prokuraturze (Dz.U. z 2016 r. poz. 178)
