Warszawska Prokuratura Okręgowa powierzyła Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu (CBA) prowadzenie śledztwa w sprawie nieprawidłowości w PKP Cargo S.A., jednej z kluczowych spółek transportowych w Polsce. W centrum sprawy znajdują się decyzje ówczesnego premiera Mateusza Morawieckiego dotyczące transportu węgla, które spowodowały poważne straty finansowe szacowane na setki milionów złotych. Sprawa ta odbiła się szerokim echem w mediach, a jej konsekwencje mogą mieć dalekosiężne skutki zarówno dla spółki, jak i szeroko pojętej gospodarki.
POLECAMY: PKP Cargo nie otrzyma rekompensaty węglowej – Resort aktywów odmawia wsparcia
Tło sprawy
W lipcu 2022 roku premier Mateusz Morawiecki podjął tzw. „decyzję węglową”, której celem było zorganizowanie transportu węgla z nadbałtyckich portów do elektrowni i zakładów energetycznych w całym kraju. Decyzja ta została podjęta w obliczu narastającego kryzysu energetycznego, który wywołany był między innymi zakłóceniami w dostawach surowców energetycznych spowodowanymi wojną w Ukrainie.
POLECAMY: Prokuratura wszczyna śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków w PKP CARGO
Decyzja premiera zmusiła PKP Cargo do realizacji nadzwyczajnych przewozów węgla, kosztem innych, komercyjnych kontraktów. W rezultacie, spółka musiała zerwać umowy z wieloma klientami, co doprowadziło do utraty przychodów. Jak podaje Prokuratura Okręgowa w Warszawie, wykonanie tej decyzji spowodowało straty sięgające 376,3 mln zł.
POLECAMY: PKP Cargo może stracić kluczowy kontrakt na przewóz węgla z Bogdanki
Władze PKP Cargo wyraziły swoje zaniepokojenie negatywnymi skutkami tej decyzji. Marcin Wojewódka, pełniący obowiązki prezesa PKP Cargo S.A., stwierdził, że: „PKP Cargo S.A. do dziś dotkliwie odczuwa negatywne skutki tzw. decyzji węglowej Mateusza Morawieckiego z lipca 2022 r. oraz sposobu jej wykonania przez ówczesny zarząd Spółki PKP Cargo”.
Problemy strukturalne w PKP Cargo
Problemy spółki nie ograniczają się jedynie do skutków decyzji węglowej. Jak podkreśla Wojewódka, PKP Cargo boryka się również z poważnymi problemami finansowymi. Spółka jest zadłużona, nie reguluje części zobowiązań i nie płaci wielu faktur, co zmusza ją do podjęcia drastycznych działań restrukturyzacyjnych.
W lipcu 2023 roku zarząd PKP Cargo podjął decyzję o przeprowadzeniu zwolnień grupowych, które mają objąć do 30% pracowników, czyli nawet 4142 osoby. Redukcje zatrudnienia dotkną różnych grup zawodowych w zakładach i centrali spółki. Decyzja ta jest wynikiem konieczności dostosowania struktury kosztów spółki do aktualnej sytuacji rynkowej i finansowej.
Śledztwo prowadzone przez CBA
Śledztwo w sprawie PKP Cargo koncentruje się na zarzutach dotyczących braku porozumienia z Ministrem Aktywów Państwowych oraz braku uchwały zarządu PKP Cargo w sprawie realizacji decyzji premiera. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Prokuraturę Okręgową w Warszawie, zarzuty te mogą wskazywać na nieprawidłowości w działaniu spółki, które doprowadziły do znacznych strat finansowych.
PKP Cargo, jako strona zgłaszająca problem, współpracuje z organami ścigania w ramach toczącego się postępowania. Władze spółki liczą na wyjaśnienie sprawy i podjęcie odpowiednich kroków prawnych w celu zminimalizowania negatywnych skutków finansowych.
Skutki decyzji węglowej dla polskiej gospodarki
Decyzja węglowa Mateusza Morawieckiego miała na celu zapobieżenie kryzysowi energetycznemu w Polsce, jednak jej długofalowe konsekwencje dla gospodarki są przedmiotem poważnych analiz. Straty poniesione przez PKP Cargo mogą wpłynąć na stabilność rynku transportowego w Polsce, a także na całą branżę kolejową.
Działania restrukturyzacyjne podjęte przez spółkę, w tym zwolnienia grupowe, mogą dodatkowo osłabić pozycję PKP Cargo na rynku i zmusić innych graczy do rewidowania swojej strategii. W obliczu rosnącej konkurencji ze strony przewoźników drogowych i rosnących kosztów operacyjnych, przyszłość PKP Cargo staje się niepewna.
Podsumowanie
Śledztwo w sprawie PKP Cargo rzuca nowe światło na skutki decyzji węglowej Mateusza Morawieckiego oraz na problemy strukturalne jednej z największych polskich spółek transportowych. Sprawa ta ukazuje, jak decyzje polityczne mogą wpłynąć na kondycję finansową państwowych przedsiębiorstw oraz jak ważne jest odpowiednie przygotowanie i koordynacja działań pomiędzy rządem a kluczowymi spółkami Skarbu Państwa.
