Problem skrajnego ubóstwa w Polsce osiągnął alarmujące rozmiary. Zgodnie z raportem przygotowanym przez Szlachetną Paczkę, liczba osób żyjących poniżej minimum egzystencji w 2023 roku wzrosła aż o 47% w porównaniu z rokiem poprzednim, osiągając najgorszy wynik od 2015 roku. Analiza ta, poparta danymi Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), rzuca światło na dramatyczną sytuację milionów Polaków, w tym dzieci, seniorów i osób z niepełnosprawnościami.
POLECAMY: Polacy z biedy kupują coraz mniej. Hennig-Kloska: To dobrze dla klimatu
Skala problemu – dane na 2023 rok
Według raportu Szlachetnej Paczki i danych GUS, liczba Polaków żyjących w skrajnym ubóstwie wzrosła z 1,7 mln w 2022 roku do 2,5 mln na koniec 2023 roku. Oznacza to, że prawie co piętnasty obywatel nie ma środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, takich jak jedzenie, lekarstwa czy ogrzewanie.
POLECAMY: Polska na krawędzi ubóstwa. Tak źle nie było od 2015 r.
Dramatyczny wzrost wśród dzieci
Skrajne ubóstwo najbardziej dotyka dzieci. W 2023 roku ponad 500 tys. najmłodszych żyło w rodzinach o skrajnie niskich dochodach. To wzrost z 5,7% do 7,6% w porównaniu z rokiem 2022. Średni dochód rodziny wspieranej przez Szlachetną Paczkę wynosił zaledwie 533 zł na osobę miesięcznie po opłaceniu rachunków i lekarstw. To kwota, która uniemożliwia zapewnienie podstawowych warunków do rozwoju dziecka.
Seniorzy – ukryta bieda osób starszych
Dramatyczna sytuacja dotyczy również seniorów. Około 400 tys. osób starszych w Polsce żyje w skrajnym ubóstwie, a większość z nich otrzymuje emerytury poniżej minimalnego świadczenia, wynoszącego obecnie 1781 zł brutto. Udział seniorów w skrajnym ubóstwie wzrósł z 3,9% do 5,7% w ciągu ostatniego roku.
Osoby z niepełnosprawnościami
Rodziny, w których znajduje się przynajmniej jedna osoba z niepełnosprawnością, doświadczają szczególnej formy wykluczenia ekonomicznego. W 2023 roku skrajne ubóstwo w takich gospodarstwach wzrosło z 6,7% do 9%.
System opieki społecznej zawodzi
Jednym z najbardziej niepokojących wniosków z raportu Szlachetnej Paczki jest fakt, że tylko 37% osób żyjących w skrajnym ubóstwie otrzymywało pomoc z systemu opieki społecznej. Próg dochodowy umożliwiający uzyskanie wsparcia to 776 zł na osobę w gospodarstwie domowym, co oznacza, że osoby przekraczające tę granicę nawet o kilka złotych tracą możliwość uzyskania jakiejkolwiek pomocy. Taka sytuacja sprawia, że wiele osób jest pozostawionych samym sobie.
Co dalej? Pilne potrzeby i konieczne działania
Eksperci i organizacje społeczne wskazują na konieczność szybkiego działania. W obliczu dynamicznie rosnących kosztów życia, w tym cen żywności i energii, potrzebne są bardziej elastyczne kryteria przyznawania pomocy społecznej oraz zwiększenie dostępnych środków wsparcia.
Szlachetna Paczka apeluje również o wspieranie działań pomocowych, które nie tylko dostarczają doraźnej pomocy, ale także umożliwiają osobom w trudnej sytuacji ekonomicznej odzyskanie samodzielności i godności.
Podsumowanie
Raport Szlachetnej Paczki i dane GUS wskazują na bezprecedensowe pogłębienie problemu skrajnego ubóstwa w Polsce. Konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań zarówno na poziomie systemowym, jak i społecznym, aby ograniczyć skalę tego zjawiska i zapobiec dalszemu wykluczeniu najbardziej narażonych grup. Pamiętajmy, że za każdą statystyką kryje się ludzka historia, która wymaga naszej uwagi i wsparcia.
